Miesiąc przed zakończeniem roku szkolnego Trybunał Konstytucyjny wywołał chaos swoim orzeczeniem o wliczaniu religii i etyki do średniej ocen. Ministerstwo Edukacji Narodowej wydało jasny komunikat: obowiązuje dotychczasowe prawo.
Ministerstwo Edukacji Narodowej rozesłało do szkół oficjalne wyjaśnienie w sprawie ocen z religii i etyki. Choć Trybunał Konstytucyjny uznał przepis o niewliczaniu tych ocen do średniej za niezgodny z Konstytucją, MEN wskazuje, że obowiązuje nadal rozporządzenie z marca 2024 r., ponieważ wyrok TK nie został opublikowany.
TK wprowadza zamęt
Od września 2024 r. obowiązuje rozporządzenie MEN, które wyłącza oceny z religii i etyki z obliczania średniej końcowej ocen. Przepis ten miał na celu ujednolicenie zasad – religia i etyka są bowiem przedmiotami nieobowiązkowymi i nie mają wpływu na promocję ucznia.
Wszystko zmieniło się 22 maja 2025 r., kiedy Trybunał Konstytucyjny orzekł, że niewliczanie ocen z tych przedmiotów do średniej jest niezgodne z Konstytucją. Powodem miało być naruszenie zasad konkordatu i brak konsultacji z Kościołem przy tworzeniu rozporządzenia.
Problem w tym, że wyrok TK nie został opublikowany w Dzienniku Ustaw, co oznacza, że formalnie nie wszedł w życie. Rada Ministrów uznała, że obecny skład Trybunału jest niezdolny do orzekania, a jego wyroki nie są publikowane.
Stanowisko MEN: prawo nadal obowiązuje
W związku z narastającym chaosem w szkołach MEN opublikowało oficjalny komunikat. Jak poinformowało Ministerstwo:
„Ministerstwo Edukacji Narodowej przypomina, że zgodnie z rozporządzeniem ministra edukacji z 22 marca 2024 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 438), od roku szkolnego 2024/2025 oceny klasyfikacyjne z religii i etyki nie są wliczane do średniej rocznych i końcowych ocen klasyfikacyjnych”
– napisano w komunikacie przesłanym do szkół oraz opublikowanym na stronie internetowej MEN.
Resort edukacji podkreśla, że rozporządzenie to „nadal obowiązuje, ponieważ nie ogłoszono w Dzienniku Ustaw innego aktu normatywnego ani orzeczenia skutkującego utratą jego mocy obowiązującej”.
MEN przypomniało również, że mimo braku wpływu na średnią, oceny z religii i etyki nadal muszą zostać wpisane na świadectwo.
Szkoły już wiedzą
Jak powiedziała w rozmowie z Interią wicedyrektorka jednej z warszawskich szkół:
– To idealny moment na ten komunikat. Uczniowie wiedzą, z jakich ocen wyliczają średnie, co jest ważne, jeśli ktoś jest blisko świadectwa z czerwonym paskiem.
Zakończenie roku szkolnego zaplanowano na 27 czerwca. Komunikat MEN pozwoli wielu szkołom uniknąć sporów z uczniami i rodzicami, którzy zaczęli zgłaszać pytania o legalność dotychczasowej praktyki niewliczania religii i etyki do średniej.
Reakcje społeczne i polityczne
Rzecznik Praw Dziecka interweniował w sprawie zamieszania, wskazując na potencjalne problemy uczniów w rekrutacji do szkół średnich i na studia. Wyrażono obawę, że brak jasnych wytycznych mógłby skutkować nierównym traktowaniem.
Z kolei środowiska kościelne, w tym niektóre diecezje i przedstawiciele Komisji Wychowania Katolickiego KEP, krytykowały pierwotne rozporządzenie MEN, uważając, że marginalizuje ono przedmiot religia. Podkreślano, że skoro ocena z religii pojawia się na świadectwie, powinna też być wliczana do średniej.
Co po wakacjach?
Choć w tym roku szkolnym nic się nie zmieni – obowiązujące przepisy nie zostały uchylone – przyszłość może przynieść nowe rozwiązania. Jeśli wyrok TK zostanie opublikowany, MEN będzie zmuszone opracować nowe rozporządzenie, być może po konsultacjach z Kościołem i środowiskami oświatowymi.
Do tego czasu jednak obowiązują zasady znane uczniom od początku roku szkolnego: religia i etyka nie wpływają na końcową średnią.
Czytaj też: „Przeproś Pana Boga!” – Ksiądz skazany za przemoc wobec ucznia w szkole specjalnej
Podsumowanie
- Oceny z religii i etyki nie wliczają się do średniej ocen rocznych i końcowych – to potwierdza obowiązujące rozporządzenie MEN z marca 2024 r.
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 22 maja nie został opublikowany, więc nie obowiązuje.
- Oceny z tych przedmiotów muszą być wpisane na świadectwo, ale nie wpływają na promocję ani wyróżnienie ucznia.
- MEN wydało jasny komunikat do szkół i uspokoiło środowisko oświatowe.
