Polski system emerytalny z oceną „trójki z minusem” w Global Pension Index 2025. Coraz więcej Polaków odkłada samodzielnie, by zabezpieczyć przyszłość.
Polska z oceną C w Global Pension Index 2025. System emerytalny w Polsce na tle innych krajów
Polski system emerytalny w 2025 roku uzyskał 57 punktów, co odpowiada ocenie C (trójka z minusem) w najnowszym Global Pension Index, opracowanym przez Mercer i CFA Institute. Oznacza to, że polskie rozwiązania zostały uznane za działające, ale wymagające poważnych reform, by zapewnić stabilność w przyszłości.
W zestawieniu udział wzięło 52 systemy emerytalne, obejmujące ok. 65 proc. światowej populacji. Punkty przyznano w trzech głównych kategoriach: adekwatność (40 proc.), stabilność (35 proc.) oraz integralność (25 proc.), na podstawie ponad 50 wskaźników gospodarczych i społecznych. Polska została oceniona następująco: Adequacy – C, Sustainability – C, Integrity – D.
Dla porównania:
- Holandia – 85,4 pkt, ocena A
- Islandia – 84,0 pkt, ocena A
- Dania – 82,3 pkt, ocena A
Różnica między liderami rankingu a Polską wynosi ponad 25 punktów, co plasuje nasz kraj w dolnej połowie zestawienia.
System emerytalny w Polsce 2025: słaba stabilność i ryzyko demograficzne
Największym problemem polskiego systemu emerytalnego jest niewystarczająca stabilność finansowa. Model repartycyjny, w którym bieżące świadczenia są finansowane ze składek aktualnie pracujących, coraz gorzej radzi sobie w obliczu malejącej liczby osób aktywnych zawodowo i starzejącego się społeczeństwa.
Eksperci ostrzegają, że bez zmian system może nie wytrzymać presji demograficznej w długim okresie. W raporcie Polska otrzymała najniższą notę w kategorii integralność, co oznacza poważne słabości instytucjonalne i ograniczone zaufanie do długofalowego działania systemu.
Według prognoz Komisja Europejska, tzw. stopa zastąpienia emerytur w Polsce (relacja emerytury do ostatniego wynagrodzenia) spadnie do 32,2 proc. w 2040 roku i 27,4 proc. w 2050 roku. Równie niepokojące dane prezentuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych – do połowy stulecia na jednego emeryta przypadać będzie mniej niż 1,5 pracującego.
Dlaczego Polacy coraz częściej odkładają na emeryturę — reakcja na słabość systemu
Ocena C nie oznacza załamania systemu, ale wyraźny sygnał ostrzegawczy. System działa, lecz w obecnej formie nie daje gwarancji bezpieczeństwa finansowego w starości. Coraz więcej Polaków dostrzega to ryzyko i decyduje się na samodzielne oszczędzanie.
Z badania przeprowadzonego przez ING Bank Śląski wynika, że w 2022 roku aż 42 proc. badanych deklarowało lęk na myśl o emeryturze, podczas gdy w 2025 roku ten odsetek spadł do 33 proc. To spadek o jedną czwartą w ciągu trzech lat. Wzrost wiedzy finansowej oraz popularność dobrowolnych produktów emerytalnych wpływają na większe poczucie kontroli nad własną przyszłością.
Oszczędzanie na emeryturę w Polsce: coraz więcej osób buduje własne zabezpieczenie
W 2025 roku 47 proc. Polaków deklaruje, że aktywnie odkłada na emeryturę. To znaczący wzrost w porównaniu z 2024 rokiem (39 proc.) i 2022 rokiem (34 proc.). Jednocześnie zwiększyła się znajomość narzędzi służących długoterminowemu oszczędzaniu:
- Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) – 63 proc. deklaracji,
- Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) – 61 proc.,
- Pracownicze Programy Emerytalne (PPE) – 41 proc.,
- Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) – 41 proc.
Polacy odkładają coraz więcej:
- 101–500 zł miesięcznie – ok. ⅓ badanych,
- 501–1000 zł – 19 proc.,
- 1001–2000 zł – 10 proc.,
- powyżej 2000 zł – 5 proc.
Polacy a przyszła emerytura: większa świadomość, ale wciąż mało planowania
Pomimo wzrostu zainteresowania oszczędzaniem, aż 55 proc. Polaków nadal nie sprawdza prognozowanej wysokości swojej emerytury. Wśród osób, które to robią, najczęściej wykorzystywane są:
- kalkulator ZUS – 27 proc.,
- listowne wyliczenia – 19 proc.
Młodsze grupy wiekowe częściej korzystają z kalkulatorów dostępnych na stronach banków. Jak podkreśla ING, symulacja wysokości przyszłych świadczeń pozwala zobaczyć, jak produkty takie jak IKE i IKZE mogą realnie zwiększyć bezpieczeństwo finansowe na starość.
Badanie przeprowadzono we wrześniu 2025 roku metodą CAWI na panelu Ariadna na ogólnopolskiej próbie 1258 dorosłych osób.
System emerytalny w Polsce wymaga reform. Coraz więcej obywateli działa samodzielnie
Ocena Polski w Global Pension Index 2025 pokazuje jasno: obecny system nie zapewnia długofalowej stabilności. Słaba stabilność, niska integralność i niekorzystne prognozy demograficzne zwiększają presję na reformy.
Jednocześnie coraz więcej Polaków przejmuje odpowiedzialność za własną przyszłość finansową, co może stać się ważnym buforem w sytuacji, gdy państwowy system nie będzie w stanie w pełni zabezpieczyć świadczeń.
To nie paradoks, lecz mechanizm obronny — społeczeństwo reaguje na słabość systemu, zanim ten naprawdę zacznie pękać.
Źródła:
- Mercer & CFA Institute, Global Pension Index 2025, Polska – 57 pkt, ocena C
- Komisja Europejska, prognozy stopy zastąpienia
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych, prognozy demograficzne 2050
- ING Bank Śląski, badanie „Emerytury 2025”
. Coraz więcej Polaków oszczędza samodzielnie, by zabezpieczyć przyszłość.){kind=link}