Robert Telus wskazuje, że ataki to efekt jego sprzeciwu wobec Mercosur. W tle transakcja sprzedaży 160 ha działki pod CPK i śledztwo prokuratury.
Telus: zawieszenie w PiS to „zemsta za Mercosur”
Były minister rolnictwa Robert Telus opublikował 27 października 2025 r. obszerne oświadczenie na platformie X, w którym jednoznacznie powiązał swoje zawieszenie w prawach członka Prawo i Sprawiedliwość z własnym sprzeciwem wobec umowy Mercosur.
„Od wielu miesięcy głośno sprzeciwiam się umowie Mercosur, która uderza w polskie rolnictwo i wspiera zagraniczne – głównie niemieckie – koncerny. Walczę o to, by Polska tej umowy nie podpisała, bo byłby to cios w naszych rolników, nasze przetwórstwo i naszą żywność.
Właśnie ta postawa – mój zdecydowany sprzeciw wobec Mercosur – stała się powodem ataku na moją osobę.
Ze zrozumieniem przyjąłem decyzję Prezesa Jarosława Kaczyńskiego o moim zawieszeniu w prawach członka Prawa i Sprawiedliwości do czasu wyjaśnienia sprawy sprzedaży działki przez KOWR firmie rodzinnej Dawton. Nie miałem żadnej wiedzy o tej transakcji ani o fakcie, że taka działka była sprzedawana. Jestem pewien, że sprawa zostanie szybko i rzetelnie wyjaśniona.
Jestem, byłem i pozostanę przeciwnikiem sprzedaży państwowej ziemi. Zasoby Skarbu Państwa to rezerwa strategiczna, której Polska nie może się pozbywać. Nie dam się zastraszyć. Nadal będę walczył o polskie rolnictwo, polską ziemię i polskie firmy.”
Telus jednoznacznie wskazuje, że jego zdaniem źródłem ataków nie jest sama transakcja dotycząca gruntu pod CPK, lecz konflikt polityczny wokół Mercosur.
160 hektarów pod CPK sprzedane w przetargu KOWR
Z rejestru przetargów Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa wynika, że w końcówce 2023 r. sprzedano 160-hektarową działkę położoną na trasie planowanej kolei dużych prędkości prowadzącej do Centralny Port Komunikacyjny. Grunt należał wcześniej do Skarbu Państwa i był dzierżawiony przez firmę Dawtona od 2008 roku.
Sprzedaż za 22,8 mln zł przeprowadzono w trybie przetargowym. Według danych rynkowych wartość gruntu po zmianie przeznaczenia może sięgnąć nawet 400 mln zł. Działka ma strategiczne znaczenie, bo przez jej teren mają przebiegać linie dojazdowe do przyszłego lotniska i infrastruktura towarzysząca.
O kulisach sprzedaży czytaj w artykule Fakty Plus: Działka warta 400 mln zł sprzedana za 22 mln. Afera CPK uderza w PiS
Zawieszenie w PiS: polityczne skutki decyzji Kaczyńskiego
Decyzję o zawieszeniu Roberta Telusa i Rafał Romanowskiego w prawach członka partii ogłosił rzecznik PiS Rafał Bochenek na Facebook. Jak wskazał, decyzja Jarosław Kaczyńskiego ma obowiązywać do czasu wyjaśnienia sprawy sprzedaży nieruchomości należącej do KOWR.
Zawieszenie dotyczy polityków, którzy wcześniej odpowiadali za resort rolnictwa. To wyraźny sygnał, że kierownictwo PiS chce publicznie zdystansować się od sprawy działki — przynajmniej do czasu zakończenia postępowania.
Tusk: „Sprawa przekrętu jest w prokuraturze”
Premier Donald Tusk potwierdził w swoim wpisie na X, że transakcja działki pod CPK jest przedmiotem postępowania prokuratorskiego:
„Mateusz Morawiecki zawsze umiał w działki, a pisowski minister od CPK Horała tłumaczył, że jak kraść, to tylko zgodnie z procedurami. Mam dla nich złą wiadomość: sprawa przekrętu opisanego przez WP od kilku miesięcy jest w prokuraturze. Zgodnie z procedurami oczywiście.”
Komentarz Sławomira Mentzena
Do afery działkowej odniósł się również lider Konfederacja, Sławomir Mentzen. W swoim wpisie na X oskarżył wprost władze Prawo i Sprawiedliwość:
„Władze PiS są oburzone tym, że o wałku Telusa z działkami dowiedziały się z mediów. Dlatego Telus został zawieszony.
Zgubiła go pazerność. Gdyby przyszedł wcześniej, uczciwie podzielił się kasą, włos by mu z głowy nie spadł.
Niektórzy muszą się od Mejzy jeszcze wiele nauczyć!”
To ostre i jednoznaczne oskarżenie, w którym Mentzen nie sugeruje, lecz wprost zarzuca władzom PiS akceptację przestępczych mechanizmów wewnętrznych. Według jego przekazu problemem dla partii nie była sama sprzedaż działki wbrew interesowi państwa i obowiązującym procedurom, lecz to, że działanie nie zostało wcześniej „uzgodnione” wewnętrznie i nie doszło do podziału korzyści.
Mentzen oskarża PiS o funkcjonowanie w logice zamkniętego układu, w którym przestrzeganie prawa nie ma znaczenia, a realną ochronę daje tylko lojalność wobec własnego środowiska. W jego narracji to działanie antypaństwowe, uderzające w fundamenty instytucji publicznych i stawiające partyjne interesy ponad prawem.
Sprzeciw instytucji wobec planów sprzedaży
W dokumentach Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa oraz opiniach Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie znajduje się informacja, że przez sprzedany teren przebiega ciek wodny. Wcześniej blokował on możliwość sprzedaży działki.
Zgodnie z przepisami grunty z wodami płynącymi nie podlegają obrotowi cywilnoprawnemu, dopóki nie zostanie zmieniona ich kwalifikacja lub dokonane odpowiednie wydzielenie. Pomimo tych ograniczeń transakcja doszła do skutku, co otwiera pole do zakwestionowania jej legalności.
Kto odpowiadał za stanowisko Polski w sprawie Mercosur i co dzieje się z umową teraz
Umowę Mercosur negocjowała Komisja Europejska, ale każde państwo członkowskie UE określa własne stanowisko wobec jej ratyfikacji. W Polsce w pierwszej fazie — od 2019 roku — za kształt stanowiska odpowiadał rząd Prawo i Sprawiedliwość. Decyzje i komunikaty w tej sprawie koordynowali premier Mateusz Morawiecki, kolejni szefowie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (w tym Robert Telus), Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz przedstawiciele Polski w Rada Unii Europejskiej.
Początkowo stanowisko PiS było ostrożne, ale pod silną presją środowisk rolniczych Polska przeszła na twardą linię sprzeciwu, dołączając do grupy państw blokujących ratyfikację. Telus był jednym z najbardziej medialnych przeciwników porozumienia, podkreślając jego potencjalne skutki dla polskiego rolnictwa i przemysłu spożywczego.
Po zmianie rządu odpowiedzialność za stanowisko Polski przejęła koalicja pod przewodnictwem Platforma Obywatelska. Obecny rząd utrzymuje dotychczasowy sprzeciw wobec ratyfikacji umowy w obecnej formie, wskazując na konieczność dodatkowych zabezpieczeń w zakresie rolnictwa, środowiska i uczciwej konkurencji. Polska formalnie nie zmieniła swojego stanowiska — pozostaje w gronie państw blokujących porozumienie.
Na poziomie unijnym Komisja Europejska prowadzi rozmowy z krajami Mercosur w sprawie dodatkowych klauzul ochronnych, ale proces ratyfikacji pozostaje w praktyce zawieszony i nie ma wyznaczonego terminu finalizacji.
Co dalej? Śledztwo, polityka i interes publiczny
Sprawa działki pod CPK łączy elementy polityki gospodarczej i infrastrukturalnej. Prokuratura bada procedurę sprzedaży, status cieku wodnego i powiązania personalne wokół transakcji.
Równocześnie w PiS pojawia się pęknięcie: Telus buduje własną narrację wokół Mercosur i obrony rolnictwa, podczas gdy kierownictwo partii stara się odciąć od sprawy i nie brać jej na polityczne konto.
Działka sprzedana za 22,8 mln zł może okazać się warta nawet 400 mln zł — a jeśli postępowanie prokuratorskie potwierdzi nieprawidłowości, transakcja stanie się jednym z najgłośniejszych przypadków prywatyzacji gruntów publicznych w ostatnich latach.
Źródła:
- X – Robert Telus
- Facebook –Rafał Bochenek
- X – Donald Tusk
- X – Sławomir Mentzen
- Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa
- Centralny Port Komunikacyjny
- Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie
- Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
