Apel Komisji Europejskiej: przygotuj się, zanim będzie za późno
Komisja rekomenduje, by każdy mieszkaniec UE miał przygotowany zestaw ewakuacyjny i plan działania, a także wiedział, gdzie szukać informacji i jak zachować się w przypadku zagrożenia.
Szwedzki poradnik „Om krisen eller kriget kommer”
Wzorem działań na poziomie krajowym jest Szwecja. Tamtejszy Urząd ds. Gotowości Cywilnej (MSB) od lat publikuje oficjalny poradnik „Gdy nadejdzie kryzys lub wojna” (szw. Om krisen eller kriget kommer), który trafił do każdego gospodarstwa domowego. Dokument zawiera jasne, praktyczne instrukcje, jak przygotować się na czas kryzysu, a nawet wojny – od zachowania spokoju po tworzenie zestawu przetrwania.
W szwedzkim poradniku znajdują się rekomendacje takie jak:
- Zapas wody na tydzień – co najmniej 3–5 litrów dziennie na osobę.
- Jedzenie z długim terminem ważności – konserwy, płatki, makarony.
- Zapas leków – szczególnie tych przyjmowanych przewlekle.
- Latarki, baterie, powerbanki – na wypadek przerwy w dostawie prądu.
- Dokumenty i gotówka – w małych nominałach, przechowywana w bezpiecznym miejscu.
Poradnik zawiera też porady dotyczące higieny w warunkach kryzysu, komunikacji ze służbami i utrzymywania kontaktu z rodziną w razie ewakuacji. Co istotne, w Szwecji istnieje również obowiązek służby cywilnej i systematyczna edukacja ludności w zakresie obrony cywilnej.
Polska broszura dla obywateli. Co radzi Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
Plecak ewakuacyjny – lista według polskich służb
Na stronie Rządowego Centrum Bezpieczeństwa (RCB) dostępna jest interaktywna gra edukacyjna, która w przystępny i atrakcyjny sposób uczy, jak skompletować plecak ewakuacyjny. To znakomite narzędzie nie tylko dla dorosłych, ale też dla dzieci i młodzieży – pozwala lepiej zrozumieć, jakie przedmioty mogą uratować życie w sytuacji kryzysowej.
Gracz otrzymuje zadanie: przygotować się do ewakuacji. W ograniczonym czasie musi wskazać, które przedmioty należy spakować do plecaka. Woda, leki, dokumenty, latarka, radio, żywność – to tylko niektóre z rzeczy, które mogą zadecydować o przetrwaniu.
Gra została stworzona z myślą o edukacji obywatelskiej i budowaniu odporności społecznej. Działa intuicyjnie na komputerach i urządzeniach mobilnych, nie wymaga instalacji i dostępna jest bezpłatnie.
👉 Zagraj tutaj: rcb.gov.pl (gra znajduje się w sekcji materiałów „Bądź gotowy”)
Co powinien zawierać plecak ewakuacyjny?
Oto lista rzeczy, które RCB i MSWiA rekomendują spakować:
- radio na baterie i zapasowe baterie,
- latarka (najlepiej czołówka) + baterie,
- komplet sztućców i kubek,
- kurtka przeciwdeszczowa, śpiwór, ubrania na zmianę,
- maski ochronne (np. przeciwpyłowe), żel do dezynfekcji, mydło,
- apteczka: leki stale przyjmowane, środki przeciwbólowe, elektrolity, opatrunki, pęseta, termometr,
- pendrive ze skanami dokumentów, oryginały: dowód osobisty, dokumenty medyczne, ubezpieczeniowe, akty stanu cywilnego, wypisy ksiąg wieczystych,
- narzędzia: łom, nóż, multitool, zapalniczka, gwizdek, kompas, mapa, GPS,
- gotówka w drobnych nominałach,
- żywność na 2 dni: batony, konserwy, suchy prowiant, otwieracz do puszek,
- butelka z filtrem lub zapas wody,
- kartka z nazwiskiem i adresem w plecaku.
RCB radzi, by zestaw przetrwania był zawsze gotowy i umieszczony w łatwo dostępnym miejscu. Każdy członek rodziny powinien mieć swój plecak, dostosowany do wieku i potrzeb.
Zapasy w domu – minimum na tydzień
RCB zaleca także przygotowanie zapasów wody i żywności w domu. Na jedną osobę tygodniowo powinno przypadać minimum 14 litrów wody. Żywność powinna mieć długi termin przydatności, nie wymagać gotowania i być przechowywana w suchym, chłodnym miejscu.
Sugerowane zapasy to:
- gotowe dania w słoikach,
- konserwy, pasztety,
- suchary, wafle ryżowe, chrupkie pieczywo,
- orzechy, suszone owoce,
- mleko i napoje w kartonach typu UHT,
- batony energetyczne, musy w tubkach.
Praktyczne wskazówki – edukuj rodzinę
Polskie poradniki podkreślają, że przygotowanie to nie tylko kwestia wyposażenia, ale także wiedzy i organizacji. RCB radzi, by w rodzinie:
- ustalić miejsce spotkania w razie rozdzielenia,
- znać drogi ewakuacyjne z miasta,
- mieć listę numerów alarmowych i kontaktowych,
- regularnie sprawdzać zawartość plecaka i zapasów.
W razie zagrożenia warto śledzić oficjalne komunikaty RCB, komunikaty lokalnych władz oraz sygnały alarmowe. W Polsce funkcjonuje też Alert RCB, który informuje obywateli SMS-owo o zagrożeniach w ich regionie.
Czytaj też: Powszechna służba wojskowa – czy Polska powinna o niej dyskutować?
Zawsze gotowi!
Nie chodzi o wzbudzanie lęku, lecz o odpowiedzialne przygotowanie się na realne zagrożenia. Europejskie instytucje, Szwecja i polskie służby są zgodne: kryzys nie uprzedza o swoim nadejściu, a dobrze spakowany plecak, odpowiednia wiedza i plan działania mogą uratować życie. Im szybciej społeczeństwo przyzwyczai się do myślenia o gotowości, tym bezpieczniejsi będziemy – zarówno indywidualnie, jak i jako wspólnota.
Źródła:
- Rządowe Centrum Bezpieczeństwa – „Bądź gotowy” – materiały edukacyjne RCB (PDF)
- MSB – „W razie sytuacji kryzysowej lub wojny”
