Od 1 października 2025 roku każda butelka PET i puszka aluminiowa jest objęta kaucją. Opakowania trzeba oddawać w całości, bez zgniatania.
Rewolucja w sklepach i domach
System kaucyjny w Polsce wszedł w życie. Od października napoje w plastikowych butelkach do 3 litrów i w puszkach aluminiowych do 1 litra są sprzedawane z dodatkową opłatą. To nie podatek, ale depozyt, który klient odzyska przy oddaniu pustego opakowania.
Zmiana na razie dotyczy plastiku i aluminium. Dopiero od stycznia 2026 roku do systemu dołączą także szklane butelki wielorazowe.
Jak działa system kaucyjny?
Cena napoju na półce pozostać ma taka sama. Dopiero przy kasie zostanie doliczona opłata. Klient odzyska ją, gdy przyniesie butelkę PET albo puszkę aluminiową z powrotem do sklepu. W dużych marketach zrobi to automat, a w mniejszych punktach zajmie się tym obsługa. Zwrot otrzymamy w gotówce lub w formie bonu na zakupy.
Najważniejsze jest to, że paragon nie będzie potrzebny. System działa niezależnie od miejsca zakupu, dlatego opakowanie można oddać w dowolnym sklepie biorącym udział w programie.
Co trzeba wiedzieć o zwrocie opakowań?
Aby odzyskać pieniądze, opakowanie musi być czyste, z czytelnym kodem kreskowym i zachować swój kształt. To oznacza, że butelek i puszek nie wolno zgniatać ani miażdżyć.
Przez lata zachęcano, by zgniatać plastikowe butelki, żeby oszczędzać miejsce w koszu. Teraz obowiązuje inna zasada. Automaty do butelek i puszek rozpoznają produkt właśnie po kształcie i kodzie. Zgniecione opakowanie może zostać odrzucone. W przypadku szkła liczy się też bezpieczeństwo – wyszczerbione naczynia nie nadają się do ponownego użycia.
Co oznacza system kaucyjny dla konsumentów?
Nowe zasady wprowadzą dodatkową czynność w codziennych zakupach. Zamiast wyrzucać opakowania, trzeba będzie je zanieść do sklepu.
Na pierwszy rzut oka może to wydawać się kłopotliwe, ale w praktyce to zysk. 10 butelek PET to 5 zł zwrotu, a 20 puszek aluminiowych oznacza 10 zł w portfelu. Dla rodziny kupującej regularnie napoje to nawet kilkadziesiąt złotych miesięcznie.
Dlaczego Polska wprowadza system kaucyjny?
Wprowadzenie kaucji to efekt unijnych wymogów recyklingu. Do 2029 roku Polska musi zebrać i poddać recyklingowi 90 procent butelek PET i znaczną część aluminium oraz szkła. Bez kaucyjnego systemu zbiórki taki wynik byłby niemożliwy.
Dzięki nowym zasadom mniej odpadów trafi też na wysypiska, a butelki i puszki rzadziej będą lądowały w rowach czy lasach.
Ile wyniesie kaucja za puszkę i butelkę?
Wysokość kaucji została ustalona na 50 groszy za każde opakowanie. Obejmuje to butelki PET do 3 litrów, puszki aluminiowe do 1 litra, a od stycznia 2026 roku także butelki szklane wielorazowe.
Nie ma znaczenia, czy kupujesz wodę, sok czy piwo – za każde z tych opakowań zapłacisz dodatkowe 50 groszy, które w całości odzyskasz przy zwrocie.
Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska – System kaucyjny – najważniejsze informacje dla konsumentów
