Zielona niespodzianka z laboratorium SGGW: naukowcy odkrywają bogactwo związków bioaktywnych w szypułkach truskawek
Czy wiesz, że to, co zwykle ląduje w koszu po zjedzeniu truskawki, może być zdrowotnym skarbem? Najnowsze badania SGGW i Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego dowodzą, że szypułki truskawek są bogatym źródłem związków o właściwościach przeciwzapalnych, antyoksydacyjnych i wspierających wzrok. I co najważniejsze — można je z powodzeniem wykorzystać w kuchni.
Zielona szypułka – samo zdrowie
Truskawki to bez wątpienia jedne z najpopularniejszych owoców w Polsce, a ich sezon trwa zaledwie kilka tygodni. Choć to soczyste czerwone owoce skupiają całą uwagę, naukowcy z SGGW i Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego postanowili zbadać to, co najczęściej odruchowo wyrzucamy: szypułki. Wyniki badań zaskoczyły nawet samych badaczy.
Okazuje się, że zielone ogonki truskawek są bogate w błonnik, witaminy C i E, a także nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, polifenole, luteinę i beta-karoten. Wszystkie te związki wspierają zdrowie oczu, działają przeciwzapalnie, a nawet mogą spowalniać procesy starzenia.
Szypułka pod mikroskopem
Jak wyjaśnił doktorant Radosław Bogusz ze Szkoły Doktorskiej SGGW, szypułki zawierają m.in. kwas elagowy, kwas chlorogenowy, rutynę i katechinę — związki należące do grupy polifenoli.
„Obecność luteiny i beta-karotenu sprawia, że mogą one wspomagać ochronę siatkówki oka, chronić przed promieniowaniem UV i wspierać widzenie o zmierzchu”
— dodaje Bogusz.
Co więcej, nienasycone kwasy omega-3, które występują w szypułkach, mają znane działanie przeciwzapalne i wspierają funkcjonowanie mózgu. Nie do przecenienia jest także rola błonnika, który wspiera pracę układu trawiennego.
Czytaj też: Leczył „wszystko”, ale bez uprawnień: Fałszywy lekarz z Pruszkowa zatrzymany
Zero waste z naukowym poparciem
Szypułki truskawek idealnie wpisują się w filozofię zero waste. Jak zaznacza Bogusz, można je bezpiecznie dodawać do smoothie, koktajli, przygotowywać z nich pesto, suszyć na herbaty, a nawet stosować jako element ziołowych mieszanek.
„W przyszłości widzę także możliwość przemysłowego wykorzystania szypułek, np. jako ekstrakty do żywności funkcjonalnej”
— przewiduje naukowiec.
Truskawka: owoc wielozadaniowy
Nie można zapomnieć, że również miąższ truskawki to prawdziwe bogactwo zdrowotne. Zawiera on m.in. witaminę C, flawonoidy, kwasy fenolowe, antocyjany oraz minerały takie jak żelazo, potas, wapń czy mangan. Pod względem zawartości żelaza i fosforu truskawki są liderem wśród owoców, a pod względem witaminy C ustępują tylko czarnej porzeczce.
Pogromca komórek „zombie”
Te popularne owoce zawierają fisetynę – naturalny flawonoid, który w badaniach wykazał zdolność eliminacji tzw. komórek senescentnych, czyli „komórek zombie”. To komórki, które przestają się dzielić, ale nie umierają – zamiast tego wydzielają substancje przyspieszające starzenie i rozwój chorób.
W eksperymentach na myszach (Mayo Clinic, 2018) podawanie fisetyny przedłużyło życie zwierząt i zmniejszyło stan zapalny. Dziś trwają już pierwsze badania kliniczne na ludziach – seniorach z objawami kruchości.
Choć ilość fisetyny w truskawkach nie dorównuje laboratoryjnym dawkom, są one jej najbogatszym naturalnym źródłem (średnio 160 µg/g masy owocu – 5–6 razy więcej niż w jabłkach). Wspierają też odporność dzięki dużej zawartości witaminy C i błonnika, mają niski indeks glikemiczny i dobrze nawodniają.
Suplementy z fisetyną dostępne online budzą zastrzeżenia – ich skuteczność i bezpieczeństwo nie zostały jeszcze potwierdzone. Dlatego eksperci zalecają ostrożność i stawianie na naturalne źródła.
Małe owoce na wielkie choroby
Bogusz zaznacza, że truskawki i ich szypułki wykazują działanie przeciwutleniające, przeciwwirusowe, a nawet przeciwnowotworowe. Regularne spożywanie truskawek może zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych, w tym cukrzycy typu 2, Alzheimera czy choroby Parkinsona.
„Ich bioaktywne składniki wspierają także pamięć, koncentrację i ogólną odporność”
— mówi doktorant SGGW.
Polska truskawkowa potęga
Polska jest jednym z czołowych producentów truskawek na świecie. W 2024 roku zbiory wyniosły około 159 tys. ton, co stawia nasz kraj na drugim miejscu w Unii Europejskiej (po Hiszpanii) i piątym na świecie. To nie tylko powód do dumy, ale i szansa na rozwój społecznej świadomości – nie wyrzucajmy zdrowia do kosza.
Źródło: naukawpolsce.pl
