Marsz czterech central związkowych w Katowicach ma uderzyć w Zielony Ład. Związkowa Alternatywa odcina się jednak od antyekologicznej retoryki i agresji na ulicach
Protest w Katowicach – marsz gwiaździsty czterech central
Dziś, 4 listopada 2025 r., w Katowicach odbędzie się marsz gwiaździsty czterech największych central związkowych: NSZZ „Solidarność”, OPZZ, Forum Związków Zawodowych oraz WZZ „Sierpień 80”. Związkowcy sprzeciwiają się polityce klimatycznej Unii Europejskiej i skutkom wprowadzania Zielonego Ładu.
Marsz rozpocznie się około godziny 15:30, a uczestnicy wyruszą z trzech różnych punktów miasta:
- spod kina Punkt 44 w Załężu (ul. Gliwicka),
- z ulicy Kościuszki przy Patio Park,
- sprzed hali Spodek.
Wszystkie kolumny połączą się około godziny 17:00 przed budynkiem Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego przy ul. Jagiellońskiej 25, gdzie odbędzie się finałowy wiec i przemówienia liderów. Zakończenie protestu zaplanowano na około 18:30.
Według danych ZTM, protest spowoduje utrudnienia na około 70 liniach autobusowych i tramwajowych. Zablokowane będą m.in. ulice Jagiellońska, Lompy, Kościuszki, Chorzowska i Grundmanna. Policja zapowiada obecność kilkuset funkcjonariuszy, którzy mają zabezpieczyć przemarsz i zapewnić bezpieczeństwo uczestnikom.
„Zielony Ład zabija przemysł” – przesłanie związkowców
W opublikowanym przez Międzyzwiązkowy Komitet Protestacyjno-Strajkowy biuletynie, związkowcy przedstawiają Zielony Ład jako zagrożenie dla przemysłu ciężkiego i miejsc pracy na Śląsku.
– „Zielony Ład zabija przemysł, a my mówimy: dość!”
– głosi hasło marszu. Organizatorzy przekonują, że unijne regulacje dotyczące redukcji emisji i transformacji energetycznej prowadzą do „niszczenia gospodarki, likwidacji zakładów i bezrobocia”.
Dominik Kolorz, przewodniczący śląsko-dąbrowskiej „Solidarności”, mówił w przeddzień protestu:
– „Znikają kolejne miejsca pracy w motoryzacji. Hutnictwo w Polsce przegrywa z azjatycką konkurencją. Nie możemy pozwolić, by Zielony Ład stał się planem upadku polskiego przemysłu.”
Bogusław Hutek, szef górniczej „Solidarności”, ostrzegł, że jeśli rząd „nie podejmie dialogu, to Śląsk zapłonie”.
Nie wszyscy związkowcy chcą protestować
Wbrew deklaracjom jedności, nie wszystkie organizacje związkowe popierają taką formę protestu. Część związkowców – zwłaszcza z organizacji branżowych i młodszych sekcji – zarzuca inicjatorom manipulowanie faktami i podsycanie strachu.
Związkowa Alternatywa, kierowana przez Piotra Szumlewicza, opublikowała oświadczenie, w którym skrytykowała biuletyn Międzyzwiązkowego Komitetu.
– Z niepokojem i oburzeniem odczytuję treści zawarte w ostatnim biuletynie Komitetu Protestacyjno-Strajkowego. To uproszczony i nieprawdziwy obraz Zielonego Ładu, który ma charakter manipulacyjny i zgodny z narracją wrogów naszego kraju. Zielony Ład to szansa, a nie zagrożenie – pod warunkiem, że przeprowadzimy go z troską o ludzi
– napisał Szumlewicz.
Związkowa Alternatywa podkreśla, że Zielony Ład oznacza inwestycje w nowoczesny przemysł i tysiące nowych miejsc pracy w sektorach przyszłości – odnawialnych źródłach energii, elektromobilności i efektywności energetycznej.
„Nie możemy dalej bronić paliw kopalnych, które trzymają nas w XX wieku”
– czytamy w oświadczeniu.
Górnicze tło: JSW na krawędzi
Protest nie jest przypadkowy. Jednym z głównych motorów mobilizacji są związkowcy z Jastrzębskiej Spółki Węglowej (JSW), która od miesięcy znajduje się w dramatycznej sytuacji finansowej.
W pierwszym półroczu 2025 r. JSW zanotowała 2,08 mld zł straty, a fundusz stabilizacyjny, który miał chronić spółkę przed tąpnięciami rynku, praktycznie się wyczerpał. Związkowcy z JSW domagają się wsparcia z budżetu państwa lub ze środków spółek zbrojeniowych.
O sytuacji w JSW czytaj też w artykule Fakty Plus – Związkowcy z JSW: „Nie my zarżnęliśmy spółkę!” Dostają 14 pensji rocznie plus ekstra dodatki
Jak zauważa ekspert ds. energetyki Jakub Wiech, strategia związków wobec rządu przypomina „gotowy podręcznik presji”: najpierw żądanie transferu środków z sektora zbrojeniowego, potem – w razie odmowy – groźby ulicznych demonstracji.
Bogusław Ziętek z WZZ „Sierpień 80” stwierdził wprost:
– „Jeśli do 4 grudnia, czyli Barbórki, nie będzie decyzji o pieniądzach, Śląsk zapłonie. Będą kamienie, butelki z benzyną. Rząd przyniesie pieniądze w zębach.”
Te słowa pokazują, że w tle protestu chodzi nie tylko o unijny Zielony Ład, ale także o finansowe przetrwanie spółek węglowych, które od lat korzystają z państwowych dotacji i ulg.
Zielony Ład: strach czy szansa?
Eksperci przypominają, że Europejski Zielony Ład nie oznacza likwidacji przemysłu, ale jego modernizację. Według Europejskiej Agencji Środowiska, transformacja energetyczna może w UE stworzyć ponad 2 mln nowych miejsc pracy do 2030 r. w sektorach technologii niskoemisyjnych, badań i usług.
Z kolei Międzynarodowa Agencja Energii (IEA) podkreśla, że koszty produkcji energii z wiatru i słońca są dziś niższe niż z węgla czy gazu, a rosnący udział OZE stabilizuje ceny energii i zmniejsza zależność od paliw importowanych.
Związkowa Alternatywa apeluje więc, by nie budować protestów na dezinformacji.
„Zielony Ład to nie zagłada Śląska, lecz szansa, by jego przemysł wszedł w nową epokę. Ale trzeba to zrobić mądrze i z udziałem ludzi pracy”
– pisze Szumlewicz.
Protest z podziałem w tle
Dzisiejszy marsz w Katowicach to nie tylko spór o Zielony Ład. To głównie pokaz siły związków zawodowych w regionie, który od dekad stanowi centrum polskiego przemysłu ciężkiego i energetyki. Ale wewnątrz ruchu związkowego widać pęknięcie: między tymi, którzy chcą chronić istniejący porządek, a tymi, którzy dostrzegają konieczność zmian.
Źródła:
- Fakty Plus – Związkowcy z JSW: „Nie my zarżnęliśmy spółkę!” Dostają 14 pensji rocznie plus ekstra dodatki
- Oświadczenie Związkowej Alternatywy
