Ponad 60% Norwegów chce referendum w sprawie przystąpienia do Unii Europejskiej. Choć przeciwników członkostwa wciąż jest więcej, różnica topnieje z miesiąca na miesiąc.
Czy Norwegia po latach wahań dołączy w końcu do Unii Europejskiej? Najnowszy sondaż norweskiego instytutu Opinion pokazuje, że aż 63% mieszkańców popiera zorganizowanie referendum w tej sprawie. Choć przeciwników członkostwa wciąż jest więcej (48%), zwolenników przybywa – w marcu 2025 roku było ich już 41%, co oznacza 6-punktowy wzrost w zaledwie miesiąc.
Europejski kierunek w norweskiej polityce
Od 1994 roku, kiedy Norwegowie ostatni raz odrzucili członkostwo w UE w referendum, temat integracji z Brukselą wracał tylko okazjonalnie. Obecnie jednak powraca z nową siłą. Co więcej, 44% ankietowanych przyznaje, że ogólnonarodowa debata mogłaby skłonić ich do zmiany zdania.
Zwolennikami wznowienia dyskusji o przystąpieniu do UE są głównie sympatycy dwóch największych partii: rządzącej Partii Pracy i opozycyjnej Partii Konserwatywnej. Co ciekawe, liderzy obu ugrupowań nie opowiadają się obecnie za rozpoczęciem negocjacji akcesyjnych – przynajmniej oficjalnie.
Konserwatyści za członkostwem. Solberg: „Bylibyśmy lepszym krajem”
Liderka Partii Konserwatywnej i była premier Norwegii Erna Solberg oświadczyła niedawno (Financial Times, 3.04.2025):
„Jeśli pojawi się okno do aplikowania, złożymy wniosek. Wierzę, że Norwegia byłaby lepszym krajem, gdybyśmy byli członkiem UE”
To jedna z najodważniejszych deklaracji politycznych w tej sprawie w ostatnich latach.
Z kolei Partia Postępu – potencjalny koalicjant konserwatystów – od 2016 roku oficjalnie sprzeciwia się członkostwu Norwegii w UE. Oznacza to, że ewentualna debata może podzielić nie tylko społeczeństwo, ale i scenę polityczną.
EOG – tymczasowe rozwiązanie, czy kompromis bez wpływu?
Norwegia obecnie nie jest członkiem UE, ale uczestniczy w Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG). Umożliwia to dostęp do wspólnego rynku, jednak bez prawa głosu przy podejmowaniu decyzji w Brukseli.
Jak wynika z tego samego badania Opinion, aż 67% Norwegów popiera obecny status w ramach EOG, a tylko 21% jest temu przeciwna. To pokazuje, że wielu obywateli ceni sobie swobodny przepływ towarów i usług bez konieczności pełnej integracji.
Czy Rosja przyspieszy integrację Norwegii z UE?
Nie bez znaczenia w tej debacie są również czynniki geopolityczne. Norwegia odczuwa coraz większą presję związaną z rosnącą aktywnością Rosji, m.in. na Morzu Barentsa i w rejonie Svalbardu. Wzrost zagrożenia może przyczynić się do przekształcenia debaty o członkostwie w kwestię bezpieczeństwa narodowego.
„Integracja z UE może wzmocnić pozycję Norwegii w trudnych czasach”
– zauważa Financial Times w analizie z 8 kwietnia 2025 r.
Czy Norwegia dołączy do Unii?
Przypomnijmy: Norwegowie dwukrotnie odrzucili członkostwo w UE – w 1972 i 1994 roku. Ale jak pokazują najnowsze sondaże, różnica między zwolennikami i przeciwnikami się zmniejsza. Debata dopiero się zaczyna – a 2025 rok może być przełomowy.
, zwolenników przybywa – w marcu 2025 roku było ich już 41%, co oznacza 6-punktowy wzrost w zaledwie miesiąc.){kind=link}