Częstochowa podpisała list intencyjny z rządem w sprawie wdrożenia polskiego modelu językowego sztucznej inteligencji PLLuM. To początek programu, który ma zrewolucjonizować sposób, w jaki administracja publiczna komunikuje się z obywatelami i obsługuje sprawy urzędowe.
Pierwsze wdrożenia obejmą Urząd Miasta, a na poziomie krajowym wkrótce planowana jest także integracja PLLuM z aplikacją mObywatel.
Częstochowa pionierem w wykorzystaniu AI
8 sierpnia w Urzędzie Miasta Częstochowy wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski oraz prezydent miasta Krzysztof Matyjaszczyk podpisali list intencyjny otwierający współpracę w zakresie zastosowania PLLUM (Polish Large Language Model) w zadaniach realizowanych przez samorząd.
Wicepremier podkreślił, że PLLUM to projekt tworzony przez polskich naukowców na zlecenie Ministerstwa Cyfryzacji, który będzie w pełni kontrolowany przez państwo. Model ma zapewniać bezpieczeństwo danych, suwerenność technologiczną i bezpłatny dostęp dla wszystkich użytkowników administracji.
– Polskie państwo postanowiło przygotować i zainwestować w nowy model językowy, który będzie dawał administracji szansę na korzystanie ze sztucznej inteligencji. Częstochowianie jako pierwsi będą mogli skorzystać z usprawnień, jakie ten model przyniesie
– mówił Krzysztof Gawkowski.
Prezydent Krzysztof Matyjaszczyk zaznaczył, że w „Planie na Nową Częstochowę” przewidziano filar „Nowe Szanse”, obejmujący rozwój technologii i tworzenie nowoczesnych miejsc pracy.
– Chcemy, aby sztuczna inteligencja ułatwiała życie mieszkańcom i pomagała w powstawaniu dobrze płatnych stanowisk w sektorze nowoczesnych usług
– podkreślił.
Co da PLLUM w administracji?
PLLUM ma usprawnić:
- Tworzenie dokumentów urzędowych – model będzie mógł generować wstępne wersje pism, decyzji czy protokołów, które urzędnik jedynie sprawdzi i zatwierdzi.
- Analizę i streszczanie dokumentów – przyspieszy obieg informacji wewnątrz urzędu.
- Obsługę zapytań od mieszkańców – obywatel, kontaktując się z urzędem, otrzyma szybką i precyzyjną odpowiedź w prostym języku.
W praktyce oznacza to krótszy czas oczekiwania na odpowiedzi i prostszy kontakt z urzędem. Urzędnicy natomiast będą mogli skoncentrować się na zadaniach wymagających indywidualnej oceny.
Częstochowa w strategii AI do 2030 roku
Podpisanie listu intencyjnego wpisuje się w szerszą strategię rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce do 2030 roku. Częstochowa została wskazana jako regionalny ośrodek rozwoju AI, co oznacza, że w pierwszej kolejności będzie testować nowe narzędzia i procedury.
Miasto od lat inwestuje w technologie – m.in. tworzy Branżowe Centrum Umiejętności w elektronice, realizuje projekty unijne wspierające nowoczesne kształcenie oraz współpracuje z uczelniami w ramach programu Akademicka Częstochowa. Nowy kierunek studiów na Politechnice Częstochowskiej – „Sztuczna inteligencja w architekturze i urbanistyce” – ma przygotowywać kadry do pracy w sektorze nowoczesnych usług miejskich.
Światowe doświadczenia – jak AI zmienia administrację?
Transformacja, którą planuje Polska, wpisuje się w globalny trend cyfryzacji usług publicznych z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.
Hyderabad (Indie)
W 2025 r. miasto we współpracy z Google uruchomiło AI-driven Civic Operations Hub. Chatbot i algorytmy uczenia maszynowego obsługują zapytania mieszkańców, klasyfikują problemy (np. brak oświetlenia, awarie wodociągowe), a następnie kierują je do właściwych działów. W efekcie czas reakcji służb skrócił się średnio o 40%.
San Francisco (USA)
Od tego roku ponad 30 tys. urzędników miejskich korzysta z Microsoft 365 Copilot opartego na GPT-4. AI wspiera tworzenie raportów, streszcza dokumenty i generuje propozycje rozwiązań na podstawie analizy lokalnych przepisów. Miasto opracowało ścisłe procedury bezpieczeństwa, aby uniknąć ryzyka błędnych decyzji generowanych przez model.
Bangkok (Tajlandia) – Traffy Fondue
System dostępny w popularnym komunikatorze LINE pozwala zgłaszać usterki miejskie. AI automatycznie analizuje treść zgłoszenia, przypisuje priorytet i przesyła do odpowiedniej jednostki. W ciągu roku rozwiązano 77% zgłoszeń, co jest wynikiem rekordowym w regionie.
Phoenix (USA) – myPHX311
Dwujęzyczna platforma umożliwia mieszkańcom zgłaszanie problemów, śledzenie postępów w ich rozwiązywaniu oraz szybki dostęp do informacji o usługach miejskich. AI wspiera system w wyszukiwaniu odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania i generowaniu spersonalizowanych powiadomień.
PLLUM w mObywatel – rewolucja w dostępie do usług publicznych
Chociaż pilotaż PLLUM w Częstochowie jest samorządowy, Ministerstwo Cyfryzacji zapowiada, że w ciągu kilku miesięcy model trafi również do aplikacji mObywatel. To osobny, ogólnokrajowy projekt, którego celem jest umożliwienie obywatelom szybkiego i intuicyjnego kontaktu z administracją publiczną za pomocą inteligentnego asystenta AI.
Według wicepremiera Krzysztofa Gawkowskiego, po wdrożeniu:
- użytkownik mObywatel będzie mógł zadać pytanie w naturalnym języku – np. „Jak zarejestrować dziecko w urzędzie?” lub „Jak uzyskać odpis aktu małżeństwa?” – a asystent PLLUM poda krok po kroku procedurę, wymagane dokumenty i ewentualne opłaty,
- system zaproponuje najkrótszą ścieżkę załatwienia sprawy – od wyszukania właściwego urzędu po przygotowanie wniosku,
- możliwe będzie automatyczne wypełnienie formularzy na podstawie danych z mObywatel, z zachowaniem pełnych zabezpieczeń i zgód użytkownika,
- pojawi się moduł tłumaczenia języka urzędowego – skomplikowane pisma i decyzje będą wyjaśniane prostym językiem, aby każdy obywatel mógł je w pełni zrozumieć.
Integracja PLLUM z mObywatel ma być szczególnie ważna dla osób mieszkających w mniejszych miejscowościach, gdzie dostęp do urzędów bywa ograniczony. Dzięki asystentowi AI wiele spraw będzie można załatwić bez konieczności osobistej wizyty.
Co dalej?
Po pilotażu w Częstochowie planowane jest stopniowe podpisywanie listów intencyjnych z kolejnymi samorządami. Wersja PLLUM dla mObywatel ma przejść testy bezpieczeństwa i zgodności z przepisami o ochronie danych.
Według zapowiedzi resortu cyfryzacji, pełna integracja może nastąpić jeszcze w 2026 r., choć pierwsze funkcje chatu AI w aplikacji mogą być dostępne znacznie wcześniej w formie testów otwartych.
Źródło: UM Częstochowa: Częstochowa: Rozwój sztucznej inteligencji – nowe szanse dla miasta
