Ministra Verena Hubertz stawia na budownictwo modułowe i plan Bau-Turbo, aby w Niemczech szybciej powstawały tanie mieszkania
Kryzys mieszkaniowy w Niemczech
W Niemczech brakuje dziś około 1,9 miliona tanich mieszkań – wynika z analiz przywoływanych przez agencję Bloomberg. Niedobór lokali dotyka szczególnie duże miasta, gdzie rosnące czynsze i ograniczona podaż stają się coraz większym obciążeniem dla mieszkańców. Dodatkowym problemem są rosnące ceny materiałów budowlanych i koszty pracy, które spowolniły realizację nowych inwestycji.
Według danych branżowych, liczba rozpoczynanych budów spadła od 2022 roku nawet o 85 procent. W 2025 roku powstanie mniej niż 200 tysięcy nowych mieszkań, podczas gdy potrzeby rynku oceniane są na co najmniej 320 tysięcy rocznie. To właśnie na tym tle pojawiła się propozycja rządowa, określana mianem „Bau-Turbo”.
Verena Hubertz i plan „Bau-Turbo”
Nowa ministerka mieszkalnictwa, rozwoju miast i budownictwa Verena Hubertz (SPD), obejmując urząd w maju, zapowiedziała, że walka z kryzysem mieszkaniowym będzie jej priorytetem. W oficjalnym oświadczeniu wskazała, że przyszłość należy do seryjnego i modułowego budownictwa.
„Skupimy się na seryjnych konstrukcjach modularnych, bo to jest przyszłość”
– napisała Hubertz w swoim programowym wystąpieniu.
Plan Bau-Turbo zakłada:
- skrócenie procedur planistycznych i budowlanych,
- uproszczenie przepisów dla inwestorów,
- wprowadzenie zmian w ustawie o planowaniu przestrzennym (m.in. § 246e BauGB),
- większe wsparcie dla samorządów w adaptacji istniejących budynków, nadbudowie i rekonstrukcji,
- utrzymanie ochrony mieszkań przed przekształcaniem w lokale własnościowe (Umwandlungsschutz).
Modularne bloki – powrót „wielkiej płyty”?
Pomysł Hubertz budzi oczywiste skojarzenia z blokami z wielkiej płyty, które masowo powstawały w Niemczech Wschodnich, a także w Polsce czy innych krajach bloku wschodniego. Jednak współczesne budownictwo modułowe ma wyglądać inaczej.
Eksperci przywoływani przez „Bloomberg” podkreślają, że:
- koszty budowy mogą spaść nawet o 60%,
- czas realizacji inwestycji skraca się o ponad pół roku,
- nowoczesne prefabrykaty mogą być bardziej ekologiczne i estetyczne niż ich poprzednicy z XX wieku.
Zwolennicy uważają, że seryjna produkcja modułów to odpowiedź na deficyt mieszkań i wyzwania klimatyczne. Krytycy wskazują natomiast na ryzyko powrotu do monotonnej architektury i wątpliwości dotyczące faktycznych oszczędności.
Rekordowe finansowanie budownictwa społecznego
Na realizację planu niemiecki rząd przeznaczył ogromne środki. W budżecie na 2025 rok ministerstwo Hubertz dysponuje 7,4 miliarda euro. Dodatkowo:
- na lata 2026–2028 przewidziano fundusz specjalny o wartości 11 miliardów euro,
- do 2029 roku na budownictwo społeczne zarezerwowano rekordowe 23,5 miliarda euro.
To największy program wsparcia mieszkań w historii Niemiec. Ministerka podkreśla, że bez silnego zaangażowania państwa nie da się zrównoważyć rynku mieszkaniowego.
Wyzwania i krytyka
Choć plan spotkał się z pozytywnym odbiorem w branży, nie brakuje głosów krytycznych. Bauherren-Schutzbund (stowarzyszenie ochrony inwestorów budowlanych) ostrzega, że oszczędności rzędu 60% są „nierealne” – w praktyce można mówić o kilku procentach.
Zastrzeżenia zgłaszają też ekolodzy oraz Ministerstwo Środowiska, które nie chce nadmiernie luzować przepisów dotyczących ochrony przed hałasem i oddziaływaniem inwestycji na środowisko. To może opóźniać pełne wdrożenie reform.
Czy Bau-Turbo rozwiąże kryzys?
Niemiecki rynek mieszkaniowy stoi przed największym wyzwaniem od dekad. Spadająca liczba nowych budów, drogie materiały i brak wykwalifikowanych pracowników budowlanych to bariery trudne do przezwyciężenia.
Verena Hubertz liczy, że Bau-Turbo i rozwój budownictwa modułowego dadzą nowy impuls inwestycjom. Wciąż jednak pozostaje pytanie, czy „nowa wielka płyta” przekona społeczeństwo i branżę budowlaną – oraz czy Niemcy rzeczywiście odzyskają tempo w walce z kryzysem mieszkaniowym.
Źródła:
