Rzecznik Ministerstwa Spraw Zagranicznych Chińskiej Republiki Ludowej, Lin Jian, w trakcie czwartkowej konferencji prasowej odniósł się do doniesień o naruszeniu polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony oraz decyzji Polski o całkowitym zamknięciu granicy z Białorusią. Chińskie stanowisko – wymowne, acz dyplomatyczne – można streścić w dwóch głównych apelach: rozwiązywanie sporów politycznych drogą dyplomatyczną oraz zachowanie ciągłości międzynarodowych łańcuchów dostaw.
Chińska reakcja na incydent z dronami
Lin Jian potwierdził, że Chiny „odnotowały kwestię” naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej. Wypowiedź chińskiego MSZ podkreśla, że Beijing ma nadzieję, iż „strony będą w stanie rozwiązać wszelkie spory poprzez dialog i konsultacje”.
W odpowiedzi na pytanie, czy Chiny akceptują interwencję NATO w tej sprawie, rzecznik ponownie wskazał na preferowaną ścieżkę dyplomatyczną: konflikt powinien być załatwiany „na drodze dialogu”.
Granica z Białorusią i apel o utrzymanie kolei „Chiny–Europa”
W nawiązaniu do decyzji polskiego rządu o całkowitym zamknięciu granicy z Białorusią (łącznie z przejazdami kolejowymi i drogowymi) Lin Jian wskazał, że projekt Ekspresu Kolejowego Chiny–Europa („China-Europe Railway Express”) jest „flagowym projektem współpracy między Chinami a Polską oraz między Chinami a UE”. Projekt ten, według chińskiego rzecznika, przynosi obopólne korzyści i ma kluczowe znaczenie dla stabilności globalnych łańcuchów dostaw.
Rzecznik MSZ wezwał władze w Warszawie, aby podjęły skuteczne działania na rzecz bezpiecznego i płynnego funkcjonowania kolei ekspresowej Chiny-Europa, nawet w warunkach zaostrzonej ochrony granicy i ograniczeń pod kątem bezpieczeństwa militarnego.
Co to jest Ekspres Kolejowy Chiny–Europa?
Projekt China-Europe Railway Express (CRE) to sieć międzynarodowych pociągów towarowych łączących chińskie miasta (głównie w regionie Xinjiang, a także inne wschodnie i środkowe prowincje) z wieloma miastami w Europie, w tym z Polską. Trasa pozwala na transport kontenerów kolejowych jako alternatywa dla tradycyjnych morskich korytarzy handlowych w ramach inicjatywy „Pasa i Szlaku”.
Kilka kluczowych danych:
- Sieć obejmuje ponad 227 miast w 25 europejskich krajach i ponad 100 miast w Azji.
- Typowy czas tranzytu towarów to 12-18 dni, co jest znacząco szybsze niż transport morski (30-40 dni).
- W 2024 roku wolumen przewozów kolejowych z Chin do Polski w III kwartale sięgnął 93 300 TEU, co oznaczało wzrost o 221 % rok do roku.
- Całkowity wolumen przewozów pociągów CRE w Europie Wschodniej i Centralnej jest bardzo duży — w 2022 Polska była liderem, z ponad 195 000 TEU według danych UTLC.
W praktyce w Polsce główne logistyczne punkty tranzytowe to hub w Małaszewiczach oraz Euroterminal Sławków, które obsługują ogromną część ruchu kolejowego między Chinami a Europą Zachodnią.
Dlaczego Pekin tak bardzo dba o tę trasę?
- Szybkość i konkurencyjność kosztowa
Infrastruktura kolejowa pozwala na skrócenie czasu transportu w porównaniu z transportem morskim i uniknięcie problemów związanych z zatorem portowym, rosnącymi stawkami frachtu morskiego czy ryzykiem geopolitycznym na trasach morskich. To czyni CRE atrakcyjnym narzędziem handlowym i logistycznym. - Stabilność łańcucha dostaw
Jeśli Polska zdecyduje się całkowicie zamknąć trasę kolejową przez Białoruś albo zablokuje przejazdy przez granicę, logistyka może się znacząco skomplikować — co podnosi koszty i wydłuża czas dostaw. Dla Chin, które sporo inwestują w eksport towarów (elektronika, maszyny, nowe technologie), każda dodatkowa przeszkoda logistyczna to czynnik ryzyka. - Polska jako kluczowy hub logistyczny
Polska leży na jednym z głównych korytarzy kolejowych między Chinami i Europą. Huby takie jak Małaszewicze przyciągają ruch kolejowy, a ich blokada mogłaby znacząco ograniczyć przepustowość całej trasy. Chińskie stanowisko — choć dyplomatyczne — pokazuje, że Pekin nie chce widzieć Polski jako potencjalnego punktu zapalnego w logistyce interkontynentalnej. - Polityka i wpływy
Utrzymywanie sprawnych tras handlowych to także „miękka siła” Pekinu — dająca mu argument w negocjacjach handlowych i geopolitycznych. Jeśli Chiny mogą powiedzieć: „nasze pociągi jeżdżą bez przeszkód” albo „nasze łańcuchy logistyczne biorą pod uwagę wagę stabilności politycznej”, to mają mocniejszą pozycję negocjacyjną.
Chińskie stanowisko nie zaskakuje: apel o dialog, troska o handel i omijanie krytyki Rosji. Tyle że w obliczu zbliżających się manewrów Zapad-2025 i narastających napięć na wschodniej granicy NATO, takie deklaracje brzmią mało wiarygodnie. Tym bardziej, że na szali są kluczowe szlaki kolejowe China-Europe Railway Express przez Polskę i Białoruś, których funkcjonowanie staje się coraz bardziej niepewne.
Źródła:
- AA.com.tr – China urges Poland, Russia to handle drone issue through talks
- MD Embassy of China – Foreign Ministry Spokesperson Lin Jian’s Regular Press Conference on September 11, 2025
- PolandAsia.com – On the right track: Poland and China railway cooperation
- Jusda Global – The impact of the China-Europe Railway Express on trade
- ShipHub.co – Poland-China logistical connections
- English.gov.cn – China-Europe freight trains link over 200 cities
