Gdy temperatura przekracza 30°C, apetyt spada, a organizm domaga się orzeźwienia. Co wtedy jeść? Zamiast ciężkich obiadów warto sięgnąć po dania chłodzące – lekkie, warzywne, czasem z owocami.
Przedstawiamy trzy klasyki: polski chłodnik jagodowy, bułgarski tarator i litewski chłodnik z botwinki. Wszystkie smakują najlepiej prosto z lodówki.
🫐 1. Polski chłodnik jagodowy – owocowa klasyka
W polskiej kuchni chłodniki owocowe mają długą tradycję. Szczególnie popularny jest chłodnik jagodowy na mleku lub jogurcie, często serwowany z makaronem, ryżem lub kluskami lanymi.
Jak przygotować?
Wystarczy świeże lub mrożone jagody zblendować z jogurtem naturalnym, kefirem lub mlekiem. Można dodać odrobinę cukru, wanilii lub miodu. Dla bardziej pożywnej wersji – ugotować cienki makaron nitki albo lane kluski. Podawany mocno schłodzony, często z lodówki.
🔹 Składniki: jagody, jogurt/kefir, cukier/miód, makaron
🔹 Efekt: słodko-kwaśne orzeźwienie, które nawadnia i syci
Ten deserowo-obiedni miks szczególnie lubiany jest przez dzieci – a dorośli docenią jego lekkość w upalne dni.

🥒 2. Tarator – bułgarski chłodnik z ogórka i orzechów
Bułgarska odpowiedź na letnie upały to tarator – chłodnik z ogórka, czosnku, koperku, orzechów włoskich i jogurtu. Serwowany jako przystawka lub lekki lunch. Dzięki świeżym warzywom i aromatycznym dodatkom jest sycący, ale nie obciąża żołądka.
Jak przygotować?
Starty ogórek miesza się z gęstym jogurtem naturalnym, drobno siekanym koperkiem, przeciśniętym czosnkiem i posiekanymi orzechami. Można dodać kilka kostek lodu i nieco oliwy. W niektórych wersjach tarator jest bardziej płynny – przypomina zimną zupę.
🔹 Składniki: ogórek, jogurt, czosnek, koperek, orzechy, oliwa
🔹 Efekt: aromatyczny, lekki, chłodzący, z nutą śródziemnomorską
To danie świetnie nawadnia i uzupełnia elektrolity – zwłaszcza w gorących regionach południowej Europy.

🥬 3. Chłodnik litewski z botwinki – zupa narodowa na zimno
Choć i w Polsce znany i lubiany, to właśnie Litwini uczynili go swoim kulinarnym symbolem. Chłodnik z botwinki to idealne połączenie buraczków, ogórka, kefiru, koperku i ugotowanego jajka. Ma intensywnie różowy kolor i wyraźny smak.
Jak przygotować?
Ugotowaną i ostudzoną botwinkę miesza się z kefirem lub zsiadłym mlekiem. Dodaje się startego ogórka, szczypiorek i koperek. Chłodnik podaje się z jajkiem ugotowanym na twardo i młodymi ziemniaczkami z koperkiem.
🔹 Składniki: botwinka, ogórek, kefir, jajko, ziemniaki
🔹 Efekt: lekko kwaskowy, sycący i naturalnie chłodzący
To danie szczególnie cenione za wartości odżywcze i działanie alkalizujące.

💡 Dlaczego warto jeść chłodniki?
- Nawadniają organizm i dostarczają elektrolitów
- Są lekkostrawne i niskokaloryczne
- Zawierają świeże warzywa i owoce – źródła witamin
- Można je przygotować wcześniej i trzymać w lodówce
- Są naturalną alternatywą dla lodów i zimnych napojów – bez cukru i konserwantów

🥄 Na upały: jedz lekko, pij często
Gdy temperatura przekracza 30°C, organizm najlepiej reaguje na płynne, chłodne i delikatne posiłki. Chłodniki – czy to owocowe, czy warzywne – doskonale wpisują się w ten rytm. Ich różnorodność kulturowa i smakowa pokazuje, że upalne dni to wcale nie powód do rezygnacji z jedzenia – tylko do mądrego jego wyboru.