Związkowa Alternatywa oskarża Nokię o łamanie prawa pracy, a Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzi wobec spółki postępowanie dotyczące nadmiernych opóźnień w płatnościach.
Jesteśmy fajni, bo mamy fajne broszurki
Nokia od lat buduje wizerunek firmy odpowiedzialnej społecznie. W raportach CSR i dokumentach ESG koncern chwali się etyką biznesu, poszanowaniem praw człowieka i dialogiem z pracownikami. Nokia Code of Conduct deklaruje wolność zrzeszania się i otwartość na związki zawodowe.
Tymczasem w Polsce obraz ten mocno odbiega od deklaracji. Od 2024 roku działa tu Związkowa Alternatywa, zrzeszająca około 80 pracowników. Zarząd spółki miał wielokrotnie odmawiać jej uznania.
„W oficjalnych pismach pracodawca twierdził, że związku nie ma. To przykład skrajnej arogancji i pogardy wobec prawa”
– mówi Piotr Szumlewicz, przewodniczący związku zawodowego.
Związkowa Alternatywa składa zawiadomienie do prokuratury
Związkowcy skierowali zawiadomienie do Prokuratury Okręgowej w Warszawie, powołując się na art. 35 ustawy o związkach zawodowych. Przepis przewiduje sankcje karne wobec pracodawców utrudniających działalność organizacji pracowniczych.
Dokumentacja została również przesłana do Ambasady Finlandii w Warszawie oraz centrali Nokii w Espoo. Związkowa Alternatywa liczy, że sprawą zainteresują się także fińskie media.
„W ojczyźnie Solidarności działalność związkowa wciąż bywa prześladowana. Jeżeli wielka międzynarodowa korporacja pozwala sobie na bezkarne łamanie prawa, to jest to sygnał alarmowy dla państwa i społeczeństwa”
– podkreśla Szumlewicz.
Deklaracje Nokii a praktyka w Polsce
Wizerunek Nokii jako firmy odpowiedzialnej społecznie opiera się na szeregu dokumentów wewnętrznych – od Code of Conduct, przez Global People Framework, aż po raporty dotyczące praw człowieka i polityki ESG.
W Global People Framework (2023) Nokia deklaruje wprost:
„Nokia wspiera aktywną, otwartą komunikację i dialog z pracownikami oraz ich przedstawicielami… Pracownicy mają swobodę przystąpienia, nieprzystąpienia lub wystąpienia ze związków i stowarzyszeń według własnego wyboru.”
Podobny zapis znajduje się w Modern Slavery Statement 2024, gdzie firma stwierdza:
„Szanujemy prawo do rokowań zbiorowych i wolność zrzeszania się.”
Również w Nokia Human Rights Policy (2023) koncern odnosi się do „uczciwych praktyk pracy”:
„Polityki dotyczące innych praw człowieka, np. uczciwych praktyk pracy, współczesnego niewolnictwa i handlu ludźmi, są odzwierciedlone w innych politykach Nokii.”
Na stronie korporacyjnej „Our People” Nokia podkreśla:
„Pracownicy mogą swobodnie przystępować, nie przystępować lub występować ze związków zawodowych oraz wybierać swoich przedstawicieli zgodnie z praktykami lokalnymi i międzynarodowymi.”
Polskie prawo a działania spółki
Na gruncie prawa krajowego sytuacja jest jednoznaczna. Konstytucja RP (art. 59) stanowi:
„Zapewnia się wolność zrzeszania się w związkach zawodowych, organizacjach społeczno-zawodowych rolników oraz w organizacjach pracodawców.”
Jeszcze bardziej precyzyjna jest ustawa o związkach zawodowych (Dz.U. 1991 nr 55 poz. 234), która gwarantuje każdej zarejestrowanej organizacji prawo do działania i nakłada na pracodawcę obowiązek uznawania jej istnienia. Art. 35 tej ustawy przewiduje sankcje karne – grzywnę albo ograniczenie wolności – za utrudnianie działalności związkowej.
Według relacji związkowców polski oddział Nokii odmawia uznania organizacji, co stoi w oczywistej sprzeczności z deklaracjami, jakie koncern składa w swoich globalnych raportach i dokumentach etycznych.
Postępowanie UOKiK w sprawie zatorów płatniczych
Na problemy z prawem pracy nałożyły się kolejne kłopoty Nokii. W rejestrze UOKiK pojawiła się informacja o wszczęciu postępowania wobec spółki Nokia Solutions and Networks sp. z o.o. (sygnatura DZP-3.93.1.2025.MS, postanowienie z 17 września 2025 r.).
Jak wyjaśnia Kamila Guzowska z Departamentu Komunikacji UOKiK, chodzi o podejrzenie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych.
„Taka praktyka występuje wówczas, gdy w okresie 3 kolejnych miesięcy suma wartości wszystkich świadczeń pieniężnych oraz spełnionych po terminie przez dany podmiot wynosi co najmniej 2 mln zł”
– wyjaśnia Guzowska.
Urząd wciąż zbiera materiał dowodowy. Jeżeli zarzuty się potwierdzą, Nokia może zostać ukarana wysoką karą finansową.
Test dla instytucji i wizerunku Nokii
Polska historia Nokii pokazuje rozdźwięk między globalnymi deklaracjami a lokalną praktyką. Z jednej strony – CSR, ESG i zapewnienia o „dialogu społecznym”. Z drugiej – zarzuty o łamanie prawa pracy i podejrzenia dotyczące zatorów płatniczych.
Rozstrzygnięcie postępowania UOKiK i działania prokuratury będą sprawdzianem nie tylko dla instytucji państwowych, ale też dla reputacji koncernu. Jeśli zarzuty się potwierdzą, Nokia w Polsce może stracić nie tylko wizerunek, ale i realne pieniądze.
Nokia nie odpowiedziała na pytania Fakty Plus
Równolegle z publikacją artykułu Nokia w Polsce – najpierw łamanie praw pracowniczych, teraz postępowanie UOKiK w sprawie zatorów płatniczych, redakcja Fakty Plus skierowała do biura prasowego Nokia Solutions and Networks w Polsce oficjalne pytania dotyczące zarzutów o nieuznawanie związku zawodowego i toczącego się postępowania UOKiK.
Do chwili obecnej – mimo upływu ponad tygodnia – nie otrzymaliśmy żadnej odpowiedzi ani potwierdzenia odbioru wiadomości.
W piśmie redakcja zapytała m.in.:
- na jakiej podstawie prawnej Nokia odmawia uznania związku zawodowego,
- czy centrala w Espoo została poinformowana o sytuacji,
- jak spółka godzi swoje raporty CSR i politykę ESG z praktykami wobec pracowników w Polsce,
- oraz czy planowane jest wyciągnięcie konsekwencji wobec kierownictwa oddziału.
Brak reakcji fińskiego koncernu pozostaje w sprzeczności z zasadami transparentności i dialogu społecznego, które Nokia deklaruje w swoich globalnych dokumentach. Redakcja Fakty Plus pozostaje otwarta na publikację stanowiska firmy – jeśli tylko takie zostanie przekazane.
Źródła:
- Nokia – Code of Conduct (PDF) – oficjalny kodeks postępowania Nokii.
- Nokia – Global People Framework (PDF, 2023) – dokument dotyczący praw pracowników i komunikacji wewnętrznej.
- Nokia – Human Rights Policy (PDF, 2023) – polityka praw człowieka Nokii.
- Nokia – Modern Slavery Statement 2024 (PDF) – coroczny raport Nokii dotyczący praw pracowniczych i wolności zrzeszania się.
- Nokia – Our People – Respecting our people and community – strona korporacyjna o relacjach pracowniczych.
- ISAP – Ustawa o związkach zawodowych (Dz.U. 1991 nr 55 poz. 234) – tekst ustawy regulującej prawa związkowe.
- Konstytucja RP – Art. 59 – wolność zrzeszania się – przepisy dotyczące prawa do zakładania związków zawodowych.
- UOKiK – Informacje o postępowaniach w sprawie zatorów płatniczych
- Fakty Plus – Nokia w Polsce oskarżona o łamanie prawa pracy. Związkowa Alternatywa kieruje sprawę do prokuratury
