Wielu opiekunów psów, zostawiając swojego pupila samego w domu, włącza telewizor, wierząc, że dźwięk i obraz pomogą mu przetrwać samotność. Czy to tylko antropomorfizacja naszych czworonogów, czy też rzeczywiste zjawisko poparte badaniami?
Najnowsze badania naukowe o oglądaniu telewizji przez psy pokazują, że reakcje psów na ekran są nie tylko rzeczywiste, ale też przewidywalne — pod warunkiem że weźmiemy pod uwagę ich temperament.
Czy psy naprawdę oglądają telewizję? Naukowcy już to sprawdzili
Wielu opiekunów psów zastanawia się, co ich pupil robi, gdy zostaje sam w domu. Jedni zostawiają włączone światło, inni – coraz częściej – telewizor. Czy to rzeczywiście ma sens? Czy pies potrafi śledzić akcję na ekranie? A może odbiera telewizję zupełnie inaczej niż człowiek? Najnowsze badania naukowe o oglądaniu telewizji przez psy dostarczają zaskakująco szczegółowych odpowiedzi.
Zespół naukowców z Uniwersytetu Auburn w USA opracował specjalną skalę DTVS, która pozwala ocenić, jak bardzo dany pies angażuje się w oglądanie. Z kolei badacze z Uniwersytetu Wisconsin–Madison przeanalizowali preferencje treści oraz zależność między osobowością psa a jego reakcjami. Ich wnioski nie tylko zmieniają nasze myślenie o psim zachowaniu, ale też otwierają nowe możliwości w poprawie dobrostanu zwierząt – zarówno w domach, jak i schroniskach.
Czego psy naprawdę szukają na ekranie? Jakie dźwięki je przyciągają, a jakie stresują? I czy telewizja może być dla psa czymś więcej niż tylko tłem? Sprawdzamy to w oparciu o najnowsze ustalenia naukowców i praktyczne obserwacje opiekunów.
Dog Television Viewing Scale: przełomowe narzędzie do badania zachowań psów wobec telewizji
Zespół badaczy z Uniwersytetu Auburn w Alabamie postanowił odpowiedzieć na pytanie, które od lat pojawia się wśród opiekunów zwierząt: czy psy naprawdę oglądają telewizję? I jeśli tak – w jaki sposób reagują na to, co widzą i słyszą?
W opublikowanym w Scientific Reports w 2025 roku artykule zaprezentowano nowatorskie narzędzie: Dog Television Viewing Scale (DTVS). Skala ta została stworzona, aby w sposób systematyczny mierzyć zaangażowanie psów wobec bodźców audiowizualnych – zarówno pod kątem reakcji fizycznych, jak i behawioralnych.
Zakres i metodologia badania
W badaniu wzięło udział 453 opiekunów psów, którzy wcześniej zadeklarowali, że ich pupile reagują na telewizję. Zbierano dane za pomocą ustandaryzowanych kwestionariuszy oraz obserwacji zachowań, rejestrowanych w warunkach domowych.
Badacze skupili się na kilku kluczowych elementach:
- czasie trwania uwagi psa,
- typie reakcji (np. szczekanie, ruch w kierunku ekranu, bezruch),
- charakterze bodźców (dźwięk, obraz, kombinacje),
- oraz profilu temperamentalnym psa.
Kluczowe wyniki badania
Wnioski z badania są jednoznaczne i zaskakująco precyzyjne:
- 88,3% psów wykazywało aktywne zainteresowanie telewizorem – oznacza to, że nie tylko słyszały dźwięki, ale także reagowały mimiką, ruchem głowy, uszu, poruszały się w stronę ekranu lub wokalizowały. W niektórych przypadkach psy próbowały wejść w interakcję z obrazem – podskakiwały, szczekały, próbowały „złapać” poruszający się obiekt.
- 45% psów zawsze reagowało na odgłosy innych psów – szczekanie, wycie, warczenie czy odgłosy zabawy były wyjątkowo silnymi wyzwalaczami reakcji. Co więcej, psy te potrafiły zignorować inne dźwięki programu, by natychmiast zareagować na szczeknięcie dochodzące z ekranu.
- Psy pobudliwe, impulsywne lub z silnym instynktem łowieckim miały tendencję do śledzenia ruchu na ekranie w sposób przypominający obserwację realnych obiektów 3D. To oznacza, że mózg psa – choć przystosowany do postrzegania świata w inny sposób niż ludzki – interpretuje ruch na płaskim ekranie jako coś potencjalnie rzeczywistego i istotnego.
- Psy lękliwe, wycofane lub wrażliwe częściej reagowały na dźwięki mechaniczne, takie jak dzwonek do drzwi, klakson samochodu, czy odgłos kroków. W przeciwieństwie do pobudliwych psów, nie były zainteresowane samym obrazem, ale dźwiękami wywołującymi niepokój. W skrajnych przypadkach reagowały agresją lub chowały się, uznając bodziec za zagrożenie.
- Średni czas koncentracji uwagi psa na ekranie wyniósł dokładnie 14 minut i 8 sekund podczas jednej sesji oglądania. To pokazuje, że psy mogą utrzymać uwagę na telewizji znacznie dłużej, niż się powszechnie uważa – szczególnie, jeśli treści są dostosowane do ich potrzeb i temperamentu.
Co naprawdę przyciąga uwagę psa? Wyniki badania z Uniwersytetu Wisconsin–Madison
Co psy lubią oglądać najbardziej?
Wyniki badania Uniwersytetu Wisconsin–Madison potwierdziły intuicje wielu właścicieli psów: czworonogi naprawdę reagują na telewizję. Ale zaskoczeniem okazała się precyzja ich preferencji. Psy nie patrzą na ekran przypadkowo – wybierają konkretne treści, które odpowiadają ich instynktom i potrzebom sensorycznym.
Inne psy – obraz i dźwięk
Najsilniejszy efekt wywołują sceny z udziałem innych psów. Szczekanie, bieganie, zabawa czy nawet samo merdanie ogonem – to bodźce, które pies natychmiast rozpoznaje i traktuje jako „komunikat społeczny”. Reagują zarówno na dźwięki (np. szczeknięcia), jak i na obraz – zwłaszcza, gdy pies na ekranie porusza się w sposób naturalny.
Co ciekawe, nawet statyczny obraz psa (np. zbliżenie pyska lub sylwetki) może wzbudzić zainteresowanie, ale najwięcej emocji wywołują sceny dynamiczne, np. biegnący pies z dźwiękiem kroków i szczekania.
Zwierzęta domowe i dzikie
Nie tylko psy budzą zainteresowanie. Badanie pokazało, że psy równie często reagują na:
- koty – szczególnie w scenach pościgu lub zabawy,
- ptaki – szybki, nieprzewidywalny ruch pobudza instynkt łowiecki,
- konie, owce, kozy – szczególnie u psów pasterskich.
Nawet jeśli pies nigdy nie spotkał tych zwierząt w rzeczywistości, jego mózg rozpoznaje je jako naturalne obiekty ruchome – co sugeruje, że u psów istnieje wrodzona gotowość do reagowania na bodźce zwierzęce, niekoniecznie wynikająca z doświadczenia.
Dynamiczne ruchy
Najsilniejszym pojedynczym bodźcem okazał się ruch. Psy potrafiły:
- śledzić lot piłki wzrokiem,
- przechylać głowę w rytm ruchu obiektu,
- podskakiwać lub próbować „złapać” to, co widzą na ekranie.
To zbliżone do zachowania łowieckiego – pies nie rozumie, że obraz na ekranie jest płaski, ale jego wzrok i mózg interpretują ruch jako realne zdarzenie w otoczeniu.
Czego psy nie lubią oglądać – lub czego po prostu nie rozumieją?
Nie każdy program zainteresuje psa – a niektóre mogą wręcz działać niepokojąco lub odstraszająco.
Dźwięki mechaniczne
Psy o wrażliwym układzie nerwowym szczególnie źle znoszą głośne, nieprzyjemne dźwięki, np.:
- klaksony,
- dzwonki do drzwi,
- alarmy, syreny,
- odgłosy domowych urządzeń – mikserów, odkurzaczy, czajników.
W wielu przypadkach psy odwracały się, opuszczały pokój, a nawet wykazywały objawy stresu – jak oblizywanie warg, ziewanie, dyszenie, chowanie się.
Postacie ludzkie i dialogi
W przeciwieństwie do ludzi, psy nie rozumieją fabuły ani kontekstu sceny. Głos ludzki, zwłaszcza w formie rozmowy, jest dla nich słabym bodźcem – nieprzypominającym szczekania, wycia czy innych znanych dźwięków społecznych.
Sceny z dominującym dialogiem – np. wiadomości, seriale dramatyczne, talk-showy – były najczęściej ignorowane przez psy, które albo traciły zainteresowanie, albo zasypiały.
Efekty wizualne i abstrakcje
Psy widzą inaczej niż ludzie – ich widzenie barwne jest ograniczone, a uwaga skupiona raczej na kontrastach, kształtach i ruchu. Jaskrawe kolory, efekty specjalne, szybki montaż, grafiki komputerowe – typowe dla reklam czy teledysków – mogą:
- przeciążać ich układ wzrokowy,
- wywoływać dezorientację,
- powodować stres lub irytację.
W wielu przypadkach psy po prostu odwracały się lub wychodziły z pokoju.
Rasa, wiek i styl życia psa mają znaczenie
Badacze z UW–Madison zbadali też czynniki, które zwiększają lub zmniejszają prawdopodobieństwo reakcji na telewizję.
Rasy pasterskie i sportowe
Takie jak border collie, labradory, owczarki niemieckie – mają wrodzoną czujność, są bardziej pobudliwe, szybciej rozpoznają ruch i dźwięk. Ich układ nerwowy jest „nastawiony” na wykrywanie zmian w otoczeniu – dlatego reagują szybciej i intensywniej.
Rasy tropiące i ozdobne
Beagle, jamniki, pekińczyki – częściej korzystają z węchu niż wzroku. Ich reakcje na telewizję były słabsze lub krótsze. Z kolei psy ozdobne rzadziej wykazywały zainteresowanie w ogóle, co może wynikać z niższego pobudzenia i innego stylu życia.
Psy starsze lub z pogorszonym wzrokiem
Psy w wieku powyżej 8–10 lat szybciej traciły zainteresowanie, reagowały słabiej lub wcale. Przyczyną może być spadek ostrości wzroku, ale też mniejsza ciekawość świata i niższy poziom aktywności. Niektóre psy senioralne były zupełnie obojętne na obraz, ale reagowały na pojedyncze dźwięki.
Dlaczego jedno badanie mówi o rasie, a drugie o temperamencie?
Badacze z Uniwersytetu Wisconsin–Madison patrzyli szeroko: analizowali, które rasy statystycznie częściej reagują na telewizję. I faktycznie – rasy pasterskie i sportowe (np. border collie, owczarki, labradory) reagowały częściej niż np. rasy ozdobne czy tropiące. Ich wniosek: rasa może mieć znaczenie, jeśli spojrzeć na całe grupy psów.
Z kolei zespół z Uniwersytetu Auburn przyjrzał się bliżej pojedynczym psom. Wykorzystując skalę DTVS, zbadali ich charakter, poziom energii, lękliwość, pobudliwość. I zauważyli, że nawet w obrębie jednej rasy różnice mogą być ogromne. Ich wniosek: rasa nie wystarczy do przewidywania zachowania – kluczowy jest temperament.
Jak pogodzić te dwa podejścia?
Najprościej:
Rasa wpływa na ogólne skłonności, ale temperament decyduje o tym, jak pies zachowa się naprawdę.
To tak, jakby powiedzieć, że osoby z danego kraju mogą mieć wspólne cechy kulturowe, ale każdy człowiek ma własną osobowość. Tak samo jest z psami: rasa to punkt wyjścia, ale nie wyrok.
Dlatego warto patrzeć na własnego psa indywidualnie – nie przez pryzmat rasy, ale przez to, jak reaguje, co lubi, czego się boi i jak wygląda jego codzienne środowisko.Ile czasu psy naprawdę oglądają telewizję?
Wbrew obiegowej opinii, psy nie spędzają długich godzin przed ekranem. Z badania wynika, że:
- czas oglądania telewizji przez większość psów wynosił od 1 do 5 minut,
- po bloku reklamowym zainteresowanie gwałtownie spadało – psy przerywały obserwację lub całkowicie odchodziły od ekranu,
- tylko nieliczne psy angażowały się na dłużej niż 20 minut, a były to najczęściej osobniki młode, żywiołowe lub wyjątkowo związane z opiekunem (czyli pozostające w jego pobliżu przez cały czas oglądania).
Ile czasu psy naprawdę oglądają telewizję?
To jedno z częściej powtarzanych pytań: czy pies może naprawdę „oglądać” coś dłużej niż kilka minut?
Z badania wynika, że:
- Większość psów skupia uwagę na 1–5 minut,
- Po reklamach zainteresowanie gwałtownie spada – zmiana tempa, dźwięków i formy powoduje rozproszenie,
- Tylko nieliczne psy oglądają ponad 20 minut – głównie młode, żywiołowe, silnie związane z opiekunem, który sam ogląda telewizję (psy „towarzyszące” często przedłużają sesję tylko po to, by być blisko człowieka).
Wnioski: psy oglądają TV – ale nie tak jak człowiek
Najważniejsze przesłanie badania? Psy reagują na telewizję, ale w zupełnie inny sposób niż ludzie.
Nie interesuje ich fabuła, nie rozumieją narracji. Zamiast tego ich mózg filtruje obraz i dźwięk przez pryzmat instynktów i przetrwania:
- Czy to coś się rusza?
- Czy to coś wydaje znajomy dźwięk?
- Czy to jest zagrożenie, coś do złapania albo coś znajomego?
Dlatego świadome dobieranie treści – zgodnie z osobowością psa, jego wiekiem i temperamentem – może przynieść realną korzyść: pobudzić psa, poprawić jego nastrój, a w niektórych przypadkach nawet obniżyć poziom stresu.
Jakie kanały i programy polecają eksperci?
Oto zestawienie najczęściej polecanych opcji dla właścicieli czworonogów:
DogTV
Dedykowany kanał stworzony specjalnie dla psów. Treści podzielone na:
- Stymulujące – szybkie ruchy, dźwięki zwierząt.
- Relaksujące – powolne ujęcia, spokojna muzyka.
- Wizualne ćwiczenia – elementy poprawiające skupienie.
Animal Planet, National Geographic Wild
Bogate w naturalistyczne dźwięki i ruch, często prezentujące zwierzęta w ich środowisku.
YouTube: Relax My Dog, TV for Dogs
Serwisy oferujące:
- Filmy do spania,
- Kompilacje z psami,
- Symulacje naturalnych środowisk.
Discovery Channel, BBC Earth
Choć to kanały ogólne, dokumenty przyrodnicze mogą działać relaksująco i angażująco, szczególnie dla psów lubiących kontakt z naturą.
Praktyczne porady dla właścicieli psów
Co warto robić?
- Obserwuj reakcję psa – każdy pies reaguje inaczej, dobierz treści indywidualnie.
- Zacznij od krótkich sesji – najlepiej do 10–15 minut.
- Rotuj programy – psy pobudliwe lepiej reagują na ruch, a lękliwe na spokojne dźwięki.
- Używaj telewizji jako wzbogacenia środowiska – szczególnie w czasie Twojej nieobecności.
Czego unikać?
- Głośnych i stresujących bodźców – jak alarmy, syreny czy krzyki.
- Programów dramatycznych lub z przemocą – mogą wywołać niepokój.
- Wymuszania oglądania – jeśli pies nie reaguje, nie zmuszaj go do siedzenia przy ekranie.
Psia telewizja istnieje
Badania naukowe o oglądaniu telewizji przez psy nie pozostawiają wątpliwości – psy naprawdę oglądają telewizję, ale w sposób zupełnie inny niż ludzie. Ich zainteresowanie skupia się przede wszystkim na ruchu i dźwiękach innych zwierząt, a nie na fabule czy dialogach.
Temperament psa, a nie jego rasa, wiek czy płeć, jest najważniejszym czynnikiem wpływającym na reakcję na ekran. Dobrze dobrana treść, krótka sesja i unikanie stresujących bodźców mogą uczynić telewizję wartościowym narzędziem wspierającym dobrostan psa – zarówno w domu, jak i w placówkach opiekuńczych.
Źródła:
- Scientific Reports (Nature) – Characterizing TV viewing habits in companion dogs
- VetMed, University of Wisconsin–Madison – Knowing what dogs like to watch could help veterinarians assess their vision
- WPR – Wisconsin Public Radio – Dogs like to watch dogs on TV, new study by UW researcher finds
- EurekAlert! – Dog TV habits reveal personality traits, new study shows
- ScienceBlog – Dogs’ reactions to TV can reveal how they see the world – literally
- KFI AM 640 (iHeart) – Dogs Show TV Preferences Based On Personality, Study Finds
