Zbliżające się Święta Wielkanocne 2025 jak co roku budzą pytania o dni wolne od pracy. Wiele osób liczyło, że Wielki Piątek – dzień szczególnie ważny w tradycji chrześcijańskiej – zostanie w końcu uznany za dzień wolny także w Polsce. Jednak jak ogłoszono, 18 kwietnia 2025 roku nie będzie dniem ustawowo wolnym od pracy. Oznacza to, że dla większości pracowników będzie to zwykły, roboczy piątek.
Czy Wielki Piątek kiedykolwiek będzie wolny? Historia projektu, który utknął
Choć temat wolnego w Wielki Piątek regularnie wraca do debaty publicznej, żadne zmiany w prawie nie zostały dotąd uchwalone. Najpoważniejsza próba miała miejsce w 2018 roku, kiedy do Sejmu wpłynął projekt ustawy w tej sprawie. Mimo że propozycja została złożona 5 grudnia tamtego roku, nigdy nie przeszła przez cały proces legislacyjny.
Powód? Między innymi brak jednomyślności politycznej, ale również fakt, że w Polsce – mimo dominującej tradycji katolickiej – Wielki Piątek traktowany jest bardziej jako dzień zadumy niż oficjalnego odpoczynku.
Kto nie musi pracować 18 kwietnia 2025 roku?
Chociaż Wielki Piątek nie jest dniem wolnym w świetle przepisów, niektóre grupy zawodowe mogą tego dnia mieć wolne lub pracować krócej:
- Pracownicy sektora publicznego i administracji – w niektórych urzędach dzień ten bywa skrócony lub wolny z uwagi na wewnętrzne regulacje.
- Firmy międzynarodowe i korporacje – często oferują wolne w Wielki Piątek jako benefit dla pracowników, szczególnie jeśli ich centrala znajduje się w kraju, gdzie ten dzień jest świętem.
- Szkoły i uczelnie – wiele placówek oświatowych nie prowadzi zajęć dydaktycznych, choć decyzja zależy od dyrekcji i lokalnego kalendarza roku szkolnego.
A co ze sklepami i galeriami handlowymi?
Zgodnie z obowiązującym prawem, sklepy, galerie handlowe i punkty usługowe będą otwarte w Wielki Piątek 2025 roku. Dzień ten nie podlega ograniczeniom handlowym, jak ma to miejsce np. w Wielką Niedzielę czy Święta Bożego Narodzenia.
Jak wygląda sytuacja w innych krajach?
W wielu państwach na świecie Wielki Piątek jest oficjalnym dniem wolnym od pracy, zwłaszcza tam, gdzie chrześcijaństwo odgrywa dużą rolę w kulturze i tradycji:
- Niemcy – „Karfreitag” to ustawowo wolny dzień we wszystkich landach.
- Wielka Brytania – „Good Friday” jest częścią świątecznego weekendu.
- Hiszpania – w większości wspólnot autonomicznych dzień wolny.
- Skandynawia – w Norwegii, Szwecji, Danii i Finlandii piątek przed Wielkanocą to oficjalne święto.
- Szwajcaria i Austria – większość kantonów i regionów uznaje ten dzień za wolny, choć w Austrii od 2019 r. obowiązuje elastyczne „święto osobiste”.
- Kanada i USA – w Kanadzie dzień wolny w wielu prowincjach; w USA – wolne obowiązuje w wybranych stanach.
- Ameryka Południowa – Argentyna, Brazylia, Chile, Kolumbia, Wenezuela – wszystkie uznają Wielki Piątek za dzień ustawowo wolny.
Polska na tle Europy – wyjątek czy tradycja?
Mimo że Polska jest krajem z silną tradycją katolicką, Wielki Piątek nigdy nie figurował w kalendarzu jako dzień ustawowo wolny od pracy. W przeciwieństwie do wielu krajów Europy Zachodniej, w Polsce akcent świąteczny pada raczej na Wielką Niedzielę i Poniedziałek Wielkanocny, które są oficjalnymi świętami.
Taka tradycja sięga XIX wieku i związków Kościoła z państwem, ale także uwarunkowań społecznych i gospodarczych. W efekcie wielu Polaków przeżywa Wielki Piątek religijnie, ale zawodowo to zwykły dzień roboczy.
Czy to się zmieni? Debata trwa
Coraz więcej osób i organizacji postuluje, aby Polska – wzorem innych krajów – wprowadziła dzień wolny w Wielki Piątek. W dobie rosnącej świadomości kulturowej i duchowej, temat ten wraca do debaty publicznej, szczególnie w okolicach Wielkanocy. Czy rząd zdecyduje się na zmianę? Tego na razie nie wiadomo, ale jedno jest pewne – społeczne oczekiwania w tej kwestii nie znikają.
