Co drugi Polak doświadcza trudności ze wzwodem – nawet młodzi mężczyźni. Raport Gedeon Richter Polska pokazuje, że czas przełamać tabu i mówić o zdrowiu intymnym otwarcie.
Zaburzenia erekcji przestają być problemem marginalnym – z danych wynika, że dotyczą one nie tylko seniorów, ale także coraz większej liczby młodych dorosłych. Raport „Zrozumieć męskość” ujawnia, że aż 57% polskich mężczyzn przyznaje się do problemów z erekcją. Co piąty z nich nie szuka pomocy, bo nie wie, gdzie jej szukać. Jakie są przyczyny zaburzeń erekcji i jak można je skutecznie leczyć
Zaburzenia erekcji – „czekamy na cud”
W polskim społeczeństwie temat zaburzeń erekcji przez lata był marginalizowany i traktowany jako temat tabu. Wielu mężczyzn – zwłaszcza młodszych – nie zdaje sobie sprawy, jak powszechny i złożony jest to problem. Zamiast szukać pomocy, część z nich sięga po suplementy diety lub unika tematu. Tymczasem – jak już dawno mówił najbardziej znany polski seksuolog, prof. Zbigniew Lew-Starowicz (MedExpress) –
„z problemami z erekcją do lekarza zgłasza się 8–10 procent mężczyzn, a reszta próbuje na własną rękę – stosują np. suplementy z internetu, a jeszcze gorzej – czekają na cud”.
Dane z raportu „Zrozumieć męskość. Rzeczywistość polskiego mężczyzny”, przygotowanego przez Instytut Badań Pollster na zlecenie firmy Gedeon Richter Polska w lipcu 2024 roku, pokazują, że ponad połowa mężczyzn w Polsce doświadcza trudności ze wzwodem. Badanie objęło 1078 mężczyzn w wieku 18–69 lat z różnych regionów kraju – zarówno z miast, jak i wsi. Co zaskakujące, aż 36 proc. problemów zgłaszają mężczyźni w wieku 18–25 lat. Jak zauważa seksuolog dr Robert Kowalczyk,
„sporadyczne trudności z erekcją to naturalne i zwykle nie stanowią powodu do niepokoju. Jeśli jednak pojawiają się regularnie i stają się przyczyną stresu, frustracji, unikania kontaktów seksualnych – to już moment, w którym warto skonsultować się z lekarzem”
(Instagram @dr.robert.kowalczyk).
Jak działa mechanizm wzwodu?
Wzwód prącia to złożony mechanizm zależny od prawidłowego działania układów: nerwowego, naczyniowego i hormonalnego. Bodźce psychiczne lub fizyczne aktywują układ nerwowy, który przez neuroprzekaźniki doprowadza do rozkurczu mięśni gładkich w ciałach jamistych prącia. Napływająca krew powoduje usztywnienie członka. Kluczową rolę odgrywa tu poziom testosteronu oraz drożność naczyń. Nic dziwnego więc, że zaburzenia krążenia czy niedobór hormonów mogą skutecznie zablokować ten proces. Problem nie jest nowy, już profesor Lew-Starowicz zauważył, że
„nieraz u pacjentów rozpoznajemy choroby, o których nie mieli pojęcia. Np. chorobę nadciśnieniową, zaburzenia hormonalne… Leczenie jest wtedy dwutorowe – podstawowa choroba i jej skutki”.
Skąd biorą się zaburzenia erekcji?
Zaburzenia erekcji mogą mieć charakter organiczny lub psychogenny. W pierwszym przypadku mówimy o problemach wynikających z chorób takich jak miażdżyca, nadciśnienie, cukrzyca, otyłość czy choroby neurologiczne. W drugim – przyczyną jest stres, depresja, napięcie emocjonalne, lęk przed niepowodzeniem czy konflikty w relacji. Coraz częściej spotykamy się z przypadkami mieszanymi.
Według prof. Michała Lew-Starowicza (Świat Lekarza):
„u młodych pacjentów najczęstszą przyczyną problemów z erekcją są czynniki psychiczne: lęk, stres, presja, zmęczenie, niewyspanie. Do tego dochodzą używki – alkohol, marihuana, dopalacze – oraz niska samoocena i problemy relacyjne”.
Dr Kowalczyk dodaje (TOK FM):
„Penisocentryzm powoduje, że reszta ciała nie doznaje przyjemności. Wszystko skupione jest na jednej funkcji – wzwodzie – co prowadzi do ogromnego napięcia”. W rezultacie nawet pojedynczy epizod może prowadzić do błędnego koła lęku i wycofania.
Jak się diagnozuje i leczy ten problem?
Diagnoza zaburzeń erekcji zaczyna się od szczegółowego wywiadu i badań laboratoryjnych: poziomu testosteronu, glukozy, cholesterolu, ciśnienia, a czasem także USG prącia. Tylko kompleksowa ocena pozwala stwierdzić, czy problem ma podłoże somatyczne czy psychiczne. Jak mówł prof. Lew-Starowicz (Radio ZET):
„zaburzenia erekcji to często pierwszy sygnał, że coś się dzieje w całym organizmie”.
Leczenie zależy od przyczyny. W przypadku zaburzeń fizycznych stosuje się farmakoterapię – najczęściej inhibitory fosfodiesterazy typu 5 (np. sildenafil). Konieczna może być też zmiana stylu życia: regularna aktywność fizyczna, dieta, ograniczenie używek. Prof. Z. Lew-Starowicz mówił dosadnie, że
„to problem tych leniuchów, którzy przyzwyczaili się do siedzenia w samochodzie i na kanapie. Wystarczyłoby, żeby się więcej ruszali, to byłaby mniejsza szansa na zaburzenia erekcji”.
W przypadku problemów psychogennych kluczowa jest psychoterapia – indywidualna lub partnerska. W trudniejszych przypadkach stosuje się też leczenie wspomagające: pompy próżniowe, iniekcje do ciał jamistych, a nawet protezy prącia.
Jakie są skutki przemilczenia?
Unikanie tematu zaburzeń erekcji nie tylko pogłębia problem, ale może też prowadzić do poważnych konsekwencji psychicznych i społecznych. Spadek samooceny, depresja, wycofanie się z życia intymnego, napięcia w związku – to tylko niektóre skutki. Jak wskazuje dr Kowalczyk, brak edukacji i komunikacji na temat seksualności mężczyzn sprawia, że wielu z nich cierpi w milczeniu:
„Pacjenci często dopiero po wielu miesiącach zgłaszają się na terapię. Wcześniej próbują sobie radzić samodzielnie – nieskutecznie, często pogarszając swój stan”.
Zaburzenia erekcji wpływają także na partnerki. Kobiety często nie wiedzą, czy powód leży w nich, czy w zdrowiu partnera. Brak rozmowy prowadzi do nieporozumień, poczucia odrzucenia, a nawet rozpadu relacji. Dlatego tak ważne jest, by problem nie był wyłącznie „męską sprawą”, lecz elementem wspólnej troski o związek.
Ile kosztuje leczenie i czy jest dostępne?
Koszt jednej tabletki z sildenafilem może wynosić od 15 do 80 zł – w zależności od marki. Wizyta u seksuologa to wydatek rzędu 150–300 zł. Psychoterapia – indywidualna lub w parze – to koszt od 150 zł za sesję, często wymagającą wielu spotkań. Refundacja przez NFZ jest ograniczona. Jak dotąd brakuje ogólnokrajowych programów wsparcia czy profilaktyki.
Edukacja, profilaktyka i kultura wstydu
Wciąż niewielu mężczyzn wie, że problemy z erekcją mogą być pierwszym objawem poważniejszych schorzeń – cukrzycy, chorób naczyniowych, a nawet depresji. Brakuje kampanii informacyjnych, a edukacja seksualna praktycznie nie istnieje. Jak wynika z raportu Pollstera, aż 42 proc. badanych nie wiedziało, że przewlekły stres może wpływać na sprawność seksualną. Tymczasem wczesna diagnoza i leczenie pozwalają w większości przypadków przywrócić pełną sprawność.
Zaburzenia erekcji to problem realny, powszechny i często przemilczany. Może dotyczyć każdego – niezależnie od wieku, statusu czy kondycji fizycznej. Wczesne rozpoznanie, odpowiednia diagnoza i kompleksowe leczenie – fizyczne i psychologiczne – pozwalają na powrót do pełnej sprawności. Męskość nie polega na milczeniu i przeczekiwaniu – ale na odwadze, by się z problemem zmierzyć. Jak podkreślał prof. Michał Lew-Starowicz (Świat Lekarza, 2022):
„Zaburzenia erekcji można i trzeba leczyć – to nie jest temat do przemilczenia, ale do rozmowy i działania”.
Źródła:
- MedExpress – Zaburzenia erekcji można i trzeba leczyć
- Radio ZET – Więcej ruchu – mniejsze ryzyko zaburzeń erekcji
- Świat Lekarza – Zaburzenia erekcji można i trzeba leczyć – prof. Michał Lew-Starowicz i dr hab. n. med. Tomasz Borkowski
- TOK FM – Skończmy z penisocentryzmem – dr Robert Kowalczyk
- Instagram (@dr.robert.kowalczyk) – Erekcja – kiedy powinna niepokoić?
- Instytut Badań Pollster / Gedeon Richter Polska – Zrozumieć męskość. Rzeczywistość polskiego mężczyzny – raport 2024
