Ukraina ma już swoje jednorożce
Mimo trwającej od 2022 roku rosyjskiej inwazji, ukraińska branża technologiczna nie tylko przetrwała, ale wręcz eksplodowała pod względem innowacyjności i ekspansji globalnej. Ukraina staje się liderem cyfrowej transformacji Europy Środkowo-Wschodniej i kolebką tzw. jednorożców – start-upów wycenianych na ponad miliard dolarów. Ten fenomen, jak podkreślają eksperci, to efekt zarówno długoletnich inwestycji w kapitał ludzki, jak i dynamicznego dostosowania się do warunków wojennych.
Ukraina w czołówce Europy pod względem rozwoju start-upów
Według danych Civitta, ukraiński ekosystem start-upów plasuje się w pierwszej trójce najszybciej rozwijających się w Europie Środkowo-Wschodniej. Z punktu widzenia wartości rynku, Ukraina zajmuje czwarte miejsce, tuż za Polską, Estonią i Czechami.
„Ukraina była przygotowana cyfrowo jeszcze przed wojną. Infrastruktura IT, edukacja techniczna i kultura innowacji dały solidne fundamenty”
– mówi Andriy Zinchuk, analityk ukraińskiego rynku innowacji z Kyiv School of Economics
Boom na start-upy mimo wojny
Jeszcze w 2017 roku wartość ukraińskiego rynku start-upowego wynosiła około 2,9 miliarda euro, podczas gdy dziś to już około 23 miliardy euro – wzrost prawie ośmiokrotny. W latach 2022–2023 działało tam ponad 2,3 tysiąca firm IT, generujących przychody zagraniczne rzędu 14 miliardów dolarów.
W tym czasie aż osiem firm zdobyło status jednorożca, m.in.:
- Grammarly – narzędzie do korekty językowej oparte na AI
- GitLab – platforma DevOps
- People.ai – narzędzie do analityki sprzedaży oparte na danych
- Reface – aplikacja do deepfake’ów
- Preply – platforma do nauki języków
„Ukraina to dziś cyfrowy tygrys Europy. Zmienia oblicze nie tylko technologii, ale też sposobu, w jaki definiujemy odporność innowacyjną”
– ocenia Dr. Natalia Datskevych, doradczyni ds. technologii i innowacji w Europejskim Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOR)
Dual use i innowacje wojennego czasu
Wojna przyspieszyła rozwój tzw. technologii podwójnego zastosowania (dual use), łączących funkcje cywilne i militarne. Ukraińskie firmy tworzą systemy dronów, narzędzia cyberobrony czy oprogramowanie do rozpoznania obrazu, które są używane zarówno na froncie, jak i w przemyśle.
– „Konflikt zmusił nas do szukania rozwiązań technologicznych w warunkach ekstremalnych. Te doświadczenia przekładają się na innowacje, które mają globalny potencjał” – tłumaczy Alexandra Govorukha z Sigma Software Group w rozmowie z The Recursive
Optymizm mimo przeciwności
Raport Polish-Ukrainian Startup Bridge wskazuje, że 90 proc. ukraińskich start-upów z optymizmem patrzy w przyszłość, a wielu założycieli deklaruje dalsze skalowanie działalności poza Ukrainą. Równocześnie, według danych UkraineInvest, udział sektora IT w PKB kraju wzrósł z 4,5 proc. w 2021 roku do 6 proc. w 2023 roku
– „Nawet podczas przerw w dostawie prądu i nalotów, tysiące specjalistów IT pracuje dalej. To niesamowite świadectwo ducha innowacji i siły ukraińskiego społeczeństwa cyfrowego” – dodaje Govorukha
Inwestorzy wierzą w Ukrainę
Wbrew pozorom wojna nie odstraszyła inwestorów. W 2023 roku ukraińskie start-upy pozyskały ponad 310 milionów dolarów finansowania od zagranicznych funduszy venture capital, co – jak na kraj w stanie wojny – jest zjawiskiem bezprecedensowym.
„Zaufanie inwestorów wynika z jakości zespołów, elastyczności modeli biznesowych i zdolności do szybkiego skalowania. Ukraina jest dziś sandboxem dla przyszłościowych rozwiązań”
– mówi Matthew Smith, partner w funduszu Speedinvest.
Ukraina – mimo dramatycznych realiów wojennych – staje się nowym centrum innowacji technologicznych Europy. Jej sukces nie jest przypadkiem, ale rezultatem synergii wiedzy, odwagi i determinacji. Dla świata technologii to jasny sygnał: innowacja nie zna granic, nawet tych wyznaczonych przez wojnę.
Źródła:
Civitta Startup Ecosystem Report 2024
The Recursive: „Ukrainian tech firms thriving during war”
Polish-Ukrainian Startup Bridge 2024
UkraineInvest
Rzeczpospolita, Michał Duszczyk: „Ukraina krainą jednorożców”
Kyiv School of Economics
EBOR – European Bank for Reconstruction and Development
