Francuski prezydent Emmanuel Macron oraz jego żona Brigitte Macron złożyli w amerykańskim sądzie pozew przeciwko konserwatywnej komentatorce Candace Owens. Zarzucają jej rozpowszechnianie fałszywych informacji i teorii spiskowych, uderzają w reputację prezydenckiej pary.
Podcast „Becoming Brigitte” i zarzuty Macronów
Pozew dotyczy ośmioczęściowego podcastu „Becoming Brigitte”, opublikowanego przez amerykańską komentatorkę Candace Owens. Seria została opublikowana wiosną 2024 roku i do lipca 2025 roku osiągnęła ponad 2,3 miliona wyświetleń na YouTube. Odcinki były też szeroko promowane w serwisie X (dawniej Twitter), gdzie Owens ma ponad 3 miliony obserwujących, oraz udostępniane na innych platformach streamingowych, m.in. Spotify i Rumble.
W podcastach tych, jak podaje „The New York Times” (23 lipca 2025), pojawiły się poważne oskarżenia o charakterze zniesławiającym i potencjalnie niezgodne z prawem:
- Brigitte Macron miała urodzić się jako mężczyzna i przywłaszczyć tożsamość kobiety,
- związek Emmanuel i Brigitte Macron miał być kazirodczy, ponieważ rzekomo są ze sobą spokrewnieni,
- Emmanuel Macron był rzekomo „produktem eksperymentów CIA” w ramach tajnego programu MKUltra.
Treści te były wielokrotnie komentowane i cytowane przez inne konta o skrajnie prawicowej orientacji, m.in. w środowisku alt-right w USA. Pojawiały się też odniesienia w podcastach takich osób jak Tucker Carlson i Joe Rogan, którzy należą do grona najpopularniejszych komentatorów konserwatywnych w Stanach Zjednoczonych – ich audycji słuchają łącznie miliony Amerykanów tygodniowo.
W pozwie Macronowie wskazali, że informacje zawarte w podcastach są „w pełni możliwe do zweryfikowania jako fałszywe”, a mimo to zostały celowo przedstawione jako fakty. Ich zdaniem naruszają one dobra osobiste, godność oraz prywatność pary prezydenckiej i zostały rozpowszechnione z rażącą intencją szkodzenia i budowania zasięgów medialnych kosztem ich reputacji.
Brigitte Macron już wcześniej walczyła z plotkami
To nie pierwszy raz, gdy Pierwsza Dama Francji podejmuje kroki prawne w obronie swojego wizerunku i tożsamości. W grudniu 2021 roku w mediach społecznościowych i na YouTubie zaczęły rozprzestrzeniać się teorie spiskowe sugerujące, że Brigitte Macron urodziła się jako mężczyzna o imieniu Jean-Michel Trogneux – rzekomo zaginiony brat Brigitte. Autorzy tych spekulacji twierdzili, że Brigitte przywłaszczyła jego tożsamość, by rozpocząć nowe życie jako kobieta.
Za nagłośnienie tej teorii odpowiadały głównie dwie osoby. W grudniu 2021 roku Amandine Roy – samozwańcza jasnowidzka i autorka ezoterycznych publikacji – opublikowała na swoim kanale YouTube wielogodzinny wywiad z Natachą Rey, blogerką szerzącą teorię, jakoby Brigitte Macron urodziła się jako mężczyzna o imieniu Jean-Michel Trogneux i przywłaszczyła tożsamość swojego brata. Wywiad ten, trwający ponad trzy godziny, został zrealizowany w formie swobodnej rozmowy, w której Rey szczegółowo przedstawiała swoje rzekome „ustalenia śledcze” bez żadnych dowodów potwierdzających ich prawdziwość.
To właśnie ten materiał stał się początkiem masowego rozpowszechnienia teorii spiskowej, która doprowadziła do serii pozwów sądowych ze strony Brigitte Macron. Zyskał rozgłos w środowiskach antyszczepionkowych, skrajnie prawicowych i zwolenników QAnon, także poza Francją – m.in. w Kanadzie, Belgii i USA.
W odpowiedzi na te oszczercze i całkowicie nieprawdziwe zarzuty, Brigitte Macron złożyła w 2022 roku pozew o zniesławienie przeciwko obu kobietom. Sąd Karny w Paryżu w wrześniu 2023 roku orzekł na korzyść Pierwszej Damy – uznając, że oskarżenia nie miały żadnych podstaw i naruszyły jej godność, prywatność i reputację. Oskarżone zostały skazane na:
- kary grzywny (w zawieszeniu),
- symboliczne odszkodowanie w wysokości 1 euro dla Brigitte Macron (często stosowane we Francji w sprawach o charakterze moralnym),
- obowiązek pokrycia kosztów postępowania sądowego.
Jak podaje Le Monde i France24, wyrok był postrzegany jako znaczący precedens w walce z dezinformacją i teoriami spiskowymi w Europie.
Jednak w 2024 roku sąd apelacyjny w Paryżu uchylił ten wyrok, uznając, że:
„choć treści były kontrowersyjne, mieściły się w granicach dopuszczalnej wolności słowa i nie były wystarczająco zniesławiające w sensie karnym”.
Brigitte Macron złożyła odwołanie do Sądu Kasacyjnego, najwyższego sądu we Francji. Jej prawnicy argumentują, że:
- publikowane materiały miały charakter zniesławiający, nieoparty na żadnych faktach,
- ich zasięg miał realny wpływ na bezpieczeństwo i komfort życia Pierwszej Damy,
- a ochrona dóbr osobistych musi w tej sytuacji przeważać nad wolnością ekspresji, gdy intencją była sensacja, a nie debata publiczna.
W ten sposób dezinformacja o rzekomej transpłciowości Brigitte Macron przeniknęła do anglojęzycznych środowisk konserwatywnych,
Pozew Macronów: wniosek o proces z ławą przysięgłych
Pozew został złożony w stanie Delaware, znanym z restrykcyjnego podejścia do spraw o zniesławienie osób publicznych. Macronowie domagają się nie tylko zatrzymania dalszego rozpowszechniania treści, ale też procesu przed ławą przysięgłych i zasądzenia odszkodowania. Wskazują na świadome działanie Owens oraz brak reakcji na wcześniejsze wezwania do zaprzestania naruszeń.
– Te zarzuty są nie tylko absurdalne, ale celowo spreparowane w celu wzbudzenia kontrowersji i zdobycia zasięgu kosztem godności Pierwszej Damy Francji
– czytamy w treści pozwu.
Dlaczego Candace Owens? I dlaczego teraz?
Candace Owens to jedna z najbardziej wpływowych postaci konserwatywnej sceny medialnej w Stanach Zjednoczonych. Jako komentatorka, autorka i podcasterka związana m.in. z Daily Wire, zbudowała wokół siebie milionową społeczność – łącząc treści antyestablishmentowe, antylewicowe, populistyczne i otwarcie konfrontacyjne. Jej podcasty i wpisy w serwisach takich jak X (dawniej Twitter), YouTube czy Instagram regularnie generują miliony wyświetleń i udostępnień.
To właśnie Owens – jako pierwsza anglojęzyczna postać o tak dużym zasięgu – przetłumaczyła i nagłośniła teorię spiskową o Brigitte Macron w swojej ośmioodcinkowej serii „Becoming Brigitte”, emitowanej na YouTube i platformach podcastowych w 2024 i 2025 roku. Cykl ten, utrzymany w sensacyjnej, tabloidowej formule, był szeroko promowany przez inne skrajnie prawicowe konta w USA i Europie, a także cytowany przez Tuckera Carlsona, Joe Rogana i twórców powiązanych z ruchem QAnon. W ten sposób teoria, która dotąd krążyła głównie w mało wiarygodnych zakątkach francuskiego internetu, zyskała globalny zasięg i legitymizację w oczach milionów odbiorców.
Według pozwu złożonego w amerykańskim sądzie federalnym, Macronowie przez wiele miesięcy podejmowali próby rozwiązania sprawy poza salą sądową. Ich prawnicy wysyłali wezwania do usunięcia treści i publicznych przeprosin, które jednak zostały zignorowane przez Owens. Dopiero po wyczerpaniu ścieżek polubownego rozwiązania sporu i dalszym rozpowszechnianiu fałszywych informacji – także w kontekście zbliżających się wyborów we Francji – zdecydowano się na oficjalny pozew przeciwko amerykańskiej komentatorce.
Jak podkreślają eksperci cytowani przez „New York Times” i „France 24”, zdecydowana reakcja Macronów ma także charakter prewencyjny: chodzi o postawienie granicy dla zagranicznej dezinformacji wymierzonej w osoby publiczne i instytucje demokratyczne, szczególnie w erze globalnych kampanii spiskowych napędzanych przez media społecznościowe.
Czy Macronowie mają szansę wygrać w USA?
Sprawa Macronów przeciwko Candace Owens rozgrywa się na terenie Stanów Zjednoczonych, gdzie obowiązują jedne z najbardziej liberalnych przepisów dotyczących wolności słowa na świecie – ale jednocześnie najtrudniejsze warunki do wygrania spraw o zniesławienie przez osoby publiczne.
Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego USA, aby wygrać proces o zniesławienie, osoba publiczna – a taką bez wątpienia jest prezydent Francji i jego żona – musi udowodnić nie tylko, że dane twierdzenia były nieprawdziwe, ale także że zostały one opublikowane ze „świadomym lekceważeniem prawdy” lub z „rażącym niedbalstwem”. Ten wymóg znany jest jako „actual malice” – standard ustanowiony w precedensowej sprawie New York Times Co. v. Sullivan z 1964 roku.
To oznacza, że Macronowie nie tylko muszą obalić fałszywe twierdzenia Owens, ale też wykazać, że działała ona z pełną świadomością ich nieprawdziwości lub z całkowitą obojętnością wobec faktów. To bardzo wysoki próg dowodowy, choć – jak zauważają prawnicy – nie niemożliwy do spełnienia, szczególnie w erze masowej dezinformacji.
Dla przykładu, podobna strategia została skutecznie zastosowana w głośnym procesie Dominion Voting Systems przeciwko Fox News, który zakończył się ugodą na kwotę 787,5 miliona dolarów. Sąd uznał, że Fox powielał twierdzenia o fałszerstwach wyborczych, mimo że wiedział o ich nieprawdziwości.
Z kolei Candace Owens broni się, powołując się na Pierwszą Poprawkę do Konstytucji USA, która gwarantuje wolność słowa, prasy i ekspresji. W publicznych wypowiedziach zapowiada, że nie przeprosi i nie usunie podcastu, twierdząc, że jako dziennikarka i komentatorka ma prawo do zadawania pytań i formułowania hipotez, nawet jeśli są kontrowersyjne. Jej prawnicy zapowiadają twardą obronę opartą na konstytucyjnej ochronie wypowiedzi.
Dezinformacja jako narzędzie polityczne i marketingowe
Teorie spiskowe o Brigitte Macron to tylko jeden z wielu przypadków dezinformacji wymierzonej w polityków i ich rodziny. W ostatnich latach podobne kampanie dotknęły m.in. Baracka Obamę (zarzuty o brak amerykańskiego obywatelstwa), Michelle Obamę (teorie o zmianie płci), a także prezydenta USA Joe Bidena (fałszywe oskarżenia o pedofilię).
Jednak to przypadek Macronów pokazuje, że dezinformacja może przekroczyć granicę zwykłego hejtu i stać się powodem do międzynarodowego procesu.
Źródła:
- The New York Times – Macron Sues Right-Wing Pundit Candace Owens Over Conspiracy Theory About His Wife
- France 24 – Macron, wife sue US pundit Candace Owens over Brigitte gender claims
- Le Monde – Brigitte Macron cible d’une théorie du complot, l’Élysée saisit la justice américaine
- The Daily Beast – Candace Owens Sued by French President Macron Over Transgender Conspiracy Theory
