Nowe taryfy wprowadzone przez administrację Trumpa pogłębiają napięcia handlowe. Największe straty poniosą Chiny i Unia Europejska. Wietnam oferuje ustępstwa, ale USA odpowiada: „To nie wystarczy”.
Wojna celna wywołana przez Donalda Trumpa w kwietniu 2025 roku może kosztować światową gospodarkę miliardy dolarów i wywołać najpoważniejszą recesję od kryzysu z 2008 roku. Według raportu Allianz Trade, globalny handel towarami skurczy się o 0,5%, a wzrost gospodarczy spowolni do 1,9%.
Chiny i UE najbardziej poszkodowane
Chiny, największy dostawca towarów do USA, poniosą straty w wysokości 164 mld USD, co odpowiada 0,8% PKB. Ucierpią głównie sektory: IT, maszyny, AGD. W odpowiedzi, Chiny ogłosiły 34-procentowe cła odwetowe.
„Kiedy jedna strona stosuje politykę konfrontacji, druga musi odpowiedzieć. Chiny nie będą biernie patrzeć, jak naruszane są ich prawa.”
— Rzecznik Ministerstwa Handlu Chin, Gao Feng, cyt. za AP News, 7.04.2025
Europa odpowiada ostrym tonem
UE, która może stracić 62 mld USD (z czego 17 mld przypada na Niemcy), rozważa działania odwetowe. Ursula von der Leyen odniosła się do decyzji USA:
„To, co robią Stany Zjednoczone, jest ciosem wymierzonym w europejski przemysł i miejsca pracy. Europa nie pozostanie bezczynna. Jesteśmy gotowi do proporcjonalnej odpowiedzi.”
— Ursula von der Leyen, przewodnicząca KE, European Commission Press Statement, 6.04.2025
Prezydent Francji Emmanuel Macron poszedł jeszcze dalej:
„Musimy mówić jednym głosem. Europa musi pokazać, że nie będzie szantażowana. Wspólny rynek to nasza siła.”
— Emmanuel Macron, cyt. za The Times, 6.04.2025
Wietnam: oferta nie do przyjęcia?
Po ogłoszeniu 46-procentowych ceł na wietnamski import, Hanoi zaproponowało zniesienie taryf na wszystkie towary z USA. Donald Trump pochwalił tę propozycję w poście na Truth Social 4 kwietnia.
Jednak Peter Navarro, doradca handlowy Białego Domu, odrzucił ją w rozmowie z CNBC:
„Kiedy Wietnam mówi: ‘zniesiemy wszystkie taryfy’, to dla nas nic nie znaczy, ponieważ problemem jest oszustwo pozataryfowe.”
— Peter Navarro, CNBC „Squawk Box”, 7.04.2025
Navarro wyjaśnił, że USA oskarżają Wietnam o:
- przekierowywanie chińskich towarów do USA,
- kradzież własności intelektualnej,
- stosowanie VAT-u jako ukrytej bariery handlowej.
„Od lat 70. próbujemy w WTO wywalczyć ulgę VAT-ową i za każdym razem odpowiadają nam: ‘nie’. To się musi zmienić.”
— Peter Navarro, CNBC, j.w., później dodał w rozmowie:
„Zero ceł? To tylko mały pierwszy krok – ale absolutnie niewystarczający.”
Prognozy dla USA
Allianz Trade przewiduje spadek PKB USA do 0,8% w 2025 r. oraz recesję już w III kwartale. Eksport może zmniejszyć się o 64 mld USD, szczególnie w rolnictwie (−22,3 mld USD), energetyce (−19,3 mld USD) i farmacji (−15,6 mld USD).
Inflacja i działania Fed
Wzrost kosztów importu przełoży się na inflację – prognozowaną na 4,3% latem 2025 r. Fed nie będzie mógł szybko obniżyć stóp procentowych:
„Zbyt szybkie luzowanie mogłoby doprowadzić do spirali płacowo-cenowej. W warunkach podwyższonej inflacji to byłoby bardzo niebezpieczne.”
— Raport Allianz Trade, kwiecień 2025
Chiny i Europa planują działania ochronne
Chiny zapowiedziały pakiet stymulacyjny w wysokości 800 mld juanów (ok. 110 mld USD), by utrzymać wzrost PKB na poziomie 4,6%.
EBC przygotowuje się do obniżki stóp procentowych do 1,5% – o 50 pb więcej niż zakładano. Cel: przeciwdziałać spowolnieniu spowodowanemu wojną celną.
Wojna celna 2025 roku może okazać się najdroższą i najbardziej globalną w skutkach konfrontacją gospodarczą ostatnich dekad. Propozycje Wietnamu, rosnące napięcia z Chinami, a także wyraźna frustracja Europy wskazują, że eskalacja jest bardziej prawdopodobna niż kompromis.
