Wsparcie w wysokości 1,9 mld złotych trafi na instytuty Polskiej Akademii Nauk oraz Sieci Badawczej Łukasiewicz – ogłosiła wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego Maria Mrówczyńska podczas 34. Forum Ekonomicznego w Karpaczu. Jak podkreśliła, Polska wreszcie inwestuje w naukę i ma realny potencjał, by stać się technologicznym hubem Europy.
Inwestycje w badania i rozwój
Wiceminister zaznaczyła, że utrzymanie wysokiej jakości kształcenia na uczelniach publicznych i niepublicznych jest priorytetem resortu.
– To inwestycja w przyszłość naszego kraju. Chcemy, aby polskie laboratoria i instytuty badawcze były konkurencyjne w skali międzynarodowej, dlatego środki z KPO kierujemy na modernizację infrastruktury i rozwój kadr naukowych
– podkreśliła Mrówczyńska.
Forum i sektor kosmiczny
Tegoroczne Forum Ekonomiczne w Karpaczu odbywa się w dniach 2–4 września 2025 r. pod hasłem „Czas transformacji – jaka będzie Europa przyszłości”. To przestrzeń wymiany poglądów oraz prezentacji innowacyjnych projektów powstających w Polsce. Spotkanie z polskim astronautą stanowiło jeden z kluczowych punktów programu, podkreślając rosnącą rolę polskiego sektora kosmicznego w kreowaniu nowych technologii i budowaniu pozycji na arenie międzynarodowej.
O czym dyskutowano?
Rozmowa Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego z ministrem nauki Marcinem Kulaskiem dotyczyła nie tylko szczegółów misji, ale także jej szerszego znaczenia. Omawiano praktyczne zastosowania technologii kosmicznych w codziennym życiu, rolę polskich naukowców w projektach ESA oraz inspirację dla młodych ludzi wybierających studia techniczne.
– Szczególnie ważny był dla mnie eksperyment badania fal mózgowych. Po raz pierwszy pokazaliśmy, jako Polacy, interfejs mózgowy w przestrzeni kosmicznej. To coś, co naprawdę należy docenić i teraz tylko od nas zależy, jak wykorzystamy to, co udało się zrobić podczas misji
– podkreślał Uznański-Wiśniewski.
Dodał, że wielu specjalistów kontaktuje się z nim w sprawie wykorzystania jego doświadczeń w radzeniu sobie ze stresem, zdobytych podczas pobytu na ISS.
– Jako drugi w historii Polak na orbicie chciałbym, aby te badania stały się impulsem dla młodych badaczy. To właśnie oni powinni rozwijać unikatowe kompetencje, które są potrzebne w naszej gospodarce
– mówił.
Minister Kulasek zaznaczył, że współpraca z astronautą ma wymiar inspiracyjny.
– Na początku października rusza specjalny tour Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego po uczelniach. Wierzę, że te spotkania dadzą polskiemu sektorowi kosmicznemu ogromny bodziec do rozwoju. Warto mierzyć wysoko i podążać za marzeniami
– powiedział szef MNiSW.
Misja IGNIS — polski ogień na orbicie
Misja IGNIS (łac. „ogień”) symbolizuje energię, kreatywność i dynamiczny rozwój polskiego przemysłu kosmicznego. Podczas pobytu na ISS Uznański-Wiśniewski przeprowadził 13 eksperymentów naukowych, obejmujących m.in. biotechnologię, sztuczną inteligencję i neuropsychologię.
W programie badań znalazły się m.in.:
- EEG Neurofeedback – trening pracy mózgu pomagający redukować stres i utrzymywać koncentrację w mikrograwitacji, z potencjalnym zastosowaniem w terapii PTSD.
- Human Gut Microbiota – badania wpływu kosmosu na mikrobiom jelitowy, istotne dla odporności i nastroju człowieka. Wyniki mogą pomóc w leczeniu chorób układu pokarmowego.
- LeopardISS – testy sztucznej inteligencji analizującej dane naukowe na orbicie bez dostępu do internetu. To krok ku przyszłym autonomicznym misjom kosmicznym.
- Immune Multiomics – analiza układu odpornościowego w stanie nieważkości, która może otworzyć drogę do nowych terapii dla osób z obniżoną odpornością.
W stronę przyszłości
Wydarzenie w Pawilonie Polskiej Nauki pokazało, że badania kosmiczne mają bezpośredni związek z wyzwaniami współczesnej gospodarki. Najważniejsi pozostają jednak ludzie – naukowcy, inżynierowie i studenci, którzy po takich spotkaniach częściej decydują się na ścieżkę nauki i nowych technologii.
Źródła: MNiSW
