Polska jest potęgą jajeczną. USA proszą o pomoc w kryzysie. Czy odbije się to na krajowym rynku?
Zbliżająca się Wielkanoc to okres, w którym jajka odgrywają kluczową rolę w tradycjach kulinarnych Polaków. W obliczu globalnych problemów z dostępnością jaj, szczególnie w Stanach Zjednoczonych, pojawiają się pytania o sytuację na polskim rynku. Czy Polacy mogą być spokojni o dostępność jajek na świątecznym stole?
Kryzys jajeczny w USA
Stany Zjednoczone borykają się z poważnym niedoborem jajek spowodowanym epidemią ptasiej grypy, która doprowadziła do wybicia milionów kur niosek. W lutym 2025 roku liczba ta sięgnęła 12 milionów ptaków, co znacząco wpłynęło na podaż jaj na amerykańskim rynku . W rezultacie ceny jaj w USA osiągnęły rekordowe poziomy, a w niektórych regionach za sztukę trzeba zapłacić nawet 1 dolara.
Polska – jajeczne mocarstwo
Polska od lat jest jednym z czołowych producentów i eksporterów jaj w Europie. W 2024 roku eksport jaj z Polski wyniósł blisko 239 tys. ton o wartości około 472 mln euro, co stanowi wzrost o 7,5% w porównaniu do roku poprzedniego . Główne kierunki eksportu to Niemcy, Niderlandy, Czechy oraz Francja.
Możliwość eksportu polskich jaj do USA
W obliczu kryzysu jajecznego w USA, amerykańska ambasada zwróciła się do Krajowej Izby Producentów Drobiu i Pasz (KIPDiP) z zapytaniem o możliwość eksportu jaj z Polski. Jednakże realizacja takiego eksportu napotyka na kilka przeszkód:
- Różnice w standardach sanitarnych: W USA jajka są myte i woskowane przed sprzedażą, podczas gdy w Polsce, zgodnie z unijnymi przepisami, jaj się nie myje, aby zachować naturalną warstwę ochronną skorupki.
- Koszty transportu: Transport jaj na tak dużą odległość jest kosztowny i logistycznie skomplikowany, co może wpływać na konkurencyjność cenową.
- Brak uzgodnionych świadectw zdrowia: Obecnie Polska nie posiada uzgodnionych świadectw zdrowia na eksport jaj konsumpcyjnych do USA, co stanowi formalną przeszkodę w realizacji takiego eksportu.
Alternatywne rozwiązania
W odpowiedzi na zapytanie USA, Polska zaproponowała eksport przetworzonych produktów jajecznych, takich jak proszek jajeczny czy suszone białko, które są łatwiejsze w transporcie i przechowywaniu. Jednakże do tej pory nie otrzymano odpowiedzi na tę propozycję.
Sytuacja na polskim rynku przed Wielkanocą
Mimo zwiększonego eksportu oraz globalnych problemów z dostępnością jaj, polscy konsumenci nie powinni obawiać się niedoborów tego produktu na Wielkanoc. Ministerstwo Rolnictwa uspokaja, że nie ma braków jaj na polskim rynku, choć mogą wystąpić ewentualne braki jaj z chowu na wolnym wybiegu, co jest efektem działań sieci handlowych wycofujących jaja z chowu klatkowego.
Eksperci podkreślają, że skala produkcji jaj w Polsce jest na tyle duża, że krajowy rynek jest w stanie zaspokoić zarówno potrzeby wewnętrzne, jak i zobowiązania eksportowe. Jednakże, z powodu rosnących kosztów pasz, energii oraz wyzwań związanych z grypą ptaków, ceny jaj mogą pozostawać na wyższym poziomie niż w poprzednich latach.
Polscy konsumenci mogą być spokojni o dostępność jaj na nadchodzące święta wielkanocne. Mimo globalnych wyzwań i zwiększonego eksportu, krajowa produkcja jest wystarczająca, aby zaspokoić popyt. Należy jednak liczyć się z możliwością utrzymania się wyższych cen jaj w porównaniu z poprzednimi latami.
Źródła:
- Rzeczpospolita – W Polsce jajek nie zabraknie. Jesteśmy potęgą w ich produkcji i eksporcie
rp.pl - money.pl – USA pytały Polskę o jajka. Taka była odpowiedź
money.pl - Polskie Radio 24 – Czy zabraknie jaj na Wielkanoc? Komunikat resortu rolnictwa
polskieradio24.pl - Bankier.pl – Jajeczny kryzys w USA. Polska mogłaby pomóc, ale są przeszkody
bankier.pl - Interia Biznes – Kryzys na rynku jajek. Czy grożą nam puste półki przed Wielkanocą?
biznes.interia.pl - Agro Profil – Brak jajek w USA. Polska mogłaby pomóc, ale są przeszkody
agroprofil.pl
