Zwolnienia lekarskie pod lupą ZUS – tysiące świadczeń zakwestionowanych! Podajemy najlepsze kąski z kraju i ze świata!

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w 2024 roku przeprowadził kontrolę niemal pół miliona zwolnień lekarskich. W jej wyniku zakwestionowano ponad 36 tysięcy świadczeń chorobowych o łącznej wartości prawie 53 milionów złotych. Jak się okazuje, niektórzy ubezpieczeni wykorzystywali czas zwolnienia niezgodnie z jego przeznaczeniem – zamiast rekonwalescencji, organizowali wesela, remontowali domy czy wyjeżdżali na wakacje.

Surowa kontrola zwolnień lekarskich

ZUS, zgodnie z przepisami, ma obowiązek sprawdzania, czy osoby przebywające na zwolnieniu lekarskim faktycznie wykorzystują ten czas na leczenie i regenerację. Kontrole obejmują zarówno weryfikację zasadności wystawionych zwolnień przez lekarzy orzeczników, jak i sprawdzenie, czy ubezpieczeni przestrzegają zasad korzystania z L4.

– „W 2024 roku ZUS skontrolował 486,4 tys. zwolnień lekarskich. W ich następstwie zakwestionował 36,6 tys. świadczeń chorobowych na kwotę 52 mln 953 tys. zł” – poinformował PAP rzecznik ZUS Wojciech Dąbrówka.

Osoby, które niewłaściwie korzystały ze zwolnień, zostały zobowiązane do zwrotu wypłaconych im środków.

Świadczenia na kwotę niemal 260 milionów złotych wstrzymane lub obniżone

Oprócz cofnięcia niektórych świadczeń, ZUS ma również obowiązek obniżenia wysokości zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu do ubezpieczenia. W 2024 roku doprowadziło to do obniżenia świadczeń o 206,98 mln zł w przypadku 112,6 tys. osób. Łączna kwota świadczeń, które zostały cofnięte lub zredukowane w ramach kontroli, wyniosła blisko 260 milionów złotych.

Nieuczciwi ubezpieczeni – jak „chorowali”?

Z doświadczeń ZUS wynika, że niektórzy ubezpieczeni wykorzystywali zwolnienia lekarskie w sposób sprzeczny z ich celem. Do najczęściej wykrywanych nadużyć należą:

• Podróże zagraniczne – część osób zamiast odpoczywać w domu, decydowała się na wakacje poza granicami kraju.
• Udział w wydarzeniach kulturalnych i sportowych – ubezpieczeni byli widywani na festiwalach, koncertach, a nawet brali udział w regatach.
• Praca zarobkowa podczas świadczenia rehabilitacyjnego – ZUS odnotował przypadek mężczyzny, który pomimo schorzenia kręgosłupa remontował budynek wielorodzinny.
• Śluby i wesela – jedna z kontrolowanych kobiet, przebywając na zwolnieniu lekarskim, nie tylko wzięła ślub, ale także zorganizowała i uczestniczyła we własnym weselu.

Najbardziej szokujące przypadki oszustw ubezpieczeniowych na świecie

Oszustwa ubezpieczeniowe to nie tylko polska specjalność – w wielu krajach dochodziło do spektakularnych prób wyłudzenia świadczeń zdrowotnych i rentowych.

Przez dwa lata udawała, że jest w śpiączce(Hiszpania)

W 2020 roku hiszpańska policja odkryła, że kobieta, która przez dwa lata otrzymywała świadczenia zdrowotne i rentowe, udawała, że jest w śpiączce. Po serii niespodziewanych wizyt lekarzy ujawniono, że prowadziła normalne życie, w tym podróżowała i uczestniczyła w rodzinnych spotkaniach.

20 lat udawał sparaliżowanego(Wielka Brytania)

Brytyjski oszust Alan Knight przez dwie dekady pobierał świadczenia rentowe, twierdząc, że jest całkowicie sparaliżowany i przykuty do łóżka. W 2014 roku śledczy odkryli, że w rzeczywistości prowadził aktywny tryb życia i podróżował po świecie. Dowody zdobyto dzięki nagraniom z kamer monitoringu.

Fałszywy weteran wojenny (USA)

Mężczyzna z Florydy przez ponad 30 lat udawał, że został poważnie ranny podczas wojny w Wietnamie. Na podstawie fałszywych dokumentów pobierał rentę wojenną, korzystał z opieki medycznej dla weteranów i miał dostęp do licznych ulg. Oszustwo wyszło na jaw po weryfikacji jego akt wojskowych.

Seryjne L4 dla „chorego” robotnika budowlanego (Niemcy)

Pracownik budowlany z Niemiec przez siedem lat dostarczał kolejne zwolnienia lekarskie, przekonując lekarzy, że cierpi na przewlekłe bóle pleców. Okazało się, że w tym czasie pracował na czarno w innym zawodzie, a jego pracodawca regularnie składał wnioski o odszkodowanie za nieobecność.

Podróżnik na rencie (Australia)

Australijczyk, który pobierał rentę inwalidzką przez 15 lat, został zatrzymany po tym, jak jego zdjęcia z wycieczek dookoła świata trafiły do mediów społecznościowych. Twierdził, że nie może pracować z powodu poważnej depresji, jednak jego aktywny tryb życia nie potwierdzał tych deklaracji.

Uprzejmie informuję…

Pamiętajmy, że pracodawca, a także inne osoby mogą powiadomić ZUS o podejrzeniu nadużycia zwolnienia lekarskiego. Istnieją różne sposoby zgłaszania takich przypadków oraz odpowiednie procedury kontroli.

Kto może zgłosić nadużycie L4 do ZUS?

1. Pracodawca – jeśli zatrudnia więcej niż 20 ubezpieczonych i zgłasza ich do ubezpieczenia chorobowego, ma prawo przeprowadzić kontrolę wykorzystania zwolnienia lekarskiego i zgłosić nieprawidłowości do ZUS.
2. Każda osoba posiadająca wiedzę o nadużyciu – np. współpracownicy, członkowie rodziny, sąsiedzi mogą anonimowo zgłosić podejrzenie oszustwa do ZUS.
3. Lekarz wystawiający zwolnienie – jeśli lekarz podejrzewa, że pacjent może nadużywać zwolnienia lub udzielił fałszywych informacji o stanie zdrowia, może zawiadomić ZUS o konieczności weryfikacji.
4. Pracodawcy, którzy nie wypłacają zasiłków – mają prawo do kontroli, jeśli okres zwolnienia przypada na czas, w którym wynagrodzenie chorobowe wypłaca firma (czyli zazwyczaj pierwsze 33 dni zwolnienia w danym roku kalendarzowym).

Jak zgłosić podejrzenie nadużycia L4 do ZUS?

Można to zrobić na kilka sposobów:

1. Osobiście w oddziale ZUS – można zgłosić podejrzenie w najbliższym oddziale ZUS.
2. Telefonicznie – poprzez infolinię ZUS.
3. Listownie – wysyłając pismo na adres odpowiedniego oddziału ZUS.
4. Anonimowo – zgłoszenia mogą być składane również anonimowo, choć ZUS może zwrócić większą uwagę na zgłoszenia poparte dowodami.
5. Elektronicznie przez PUE ZUS – w niektórych przypadkach można złożyć zgłoszenie przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS.

Jak wygląda kontrola po zgłoszeniu?

Po otrzymaniu zgłoszenia ZUS może podjąć następujące działania:

• Przeprowadzenie wizyty kontrolnej u ubezpieczonego.
• Wezwanie ubezpieczonego na badanie przez lekarza orzecznika ZUS.
• Sprawdzenie, czy osoba korzystająca ze zwolnienia nie pracuje w innym miejscu.
• Analiza mediów społecznościowych w celu weryfikacji, czy osoba nie przebywa np. na wakacjach.
• Przeprowadzenie wywiadu z sąsiadami, świadkami lub współpracownikami.

Co grozi za nadużycie zwolnienia lekarskiego?

Jeżeli ZUS uzna, że zwolnienie było wykorzystywane niezgodnie z przeznaczeniem, może:

• Cofnąć świadczenie chorobowe – za cały okres zwolnienia.
• Żądać zwrotu wypłaconych środków – jeśli wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek zostały już wypłacone.
• Wystąpić z powództwem o wyłudzenie świadczeń – w skrajnych przypadkach może to skutkować nawet postępowaniem karnym.

Zarówno pracodawca, jak i inne osoby, mogą powiadomić ZUS o nadużyciu zwolnienia lekarskiego. W przypadku podejrzenia oszustwa ZUS może wszcząć kontrolę, a konsekwencje mogą obejmować cofnięcie świadczeń, konieczność ich zwrotu, a w niektórych przypadkach nawet odpowiedzialność karną.