Seniorzy po raz pierwszy mogą łączyć emeryturę i rentę rodzinną. ZUS uruchamia nowe świadczenie.
Od 1 lipca 2025 r. obowiązują przepisy o rencie wdowiej, która pozwala łączyć dwa świadczenia emerytalno-rentowe. Wdowy i wdowcy mogą zyskać nawet kilkaset złotych miesięcznie. Warunkiem jest złożenie wniosku do końca lipca – inaczej przepadnie pierwsza wypłata.
Renta wdowia to dla wielu seniorów długo wyczekiwana zmiana
Od dekad osoby, które po śmierci współmałżonka miały prawo do dwóch świadczeń – własnego i renty rodzinnej – musiały wybierać. Ilekroć trzeba było podjąć decyzję, która kwota jest wyższa, zawsze jedno z tych świadczeń po prostu przepadało. Tak było przez lata. Teraz, po raz pierwszy, państwo otwiera furtkę do łączenia dochodów – ale tylko w określonym zakresie i przy spełnieniu warunków.
Od 1 lipca 2025 roku w życie wchodzi tzw. renta wdowia
To nowe świadczenie dla wdów i wdowców, które pozwala połączyć dwie formy wsparcia z ZUS: rentę rodzinną po zmarłym małżonku oraz własną emeryturę lub rentę. Chodzi tu nie tylko o klasyczną emeryturę, ale też o świadczenie przedemerytalne, rentę z tytułu niezdolności do pracy czy nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
Zasada działania renty wdowiej opiera się na dwóch wariantach. Można zdecydować, czy chcemy otrzymywać 100 procent własnego świadczenia i 15 procent renty rodzinnej, czy odwrotnie – pełną rentę rodzinną i 15 procent własnej emerytury. Jeśli ktoś nie wie, co się bardziej opłaca, może zaznaczyć we wniosku opcję wyliczenia korzystniejszego wariantu przez ZUS. Urzędnicy sami sprawdzą, co się bardziej opłaca.
Co ważne – renta wdowia nie przysługuje automatycznie. Trzeba złożyć odpowiedni wniosek, a czasu jest coraz mniej. Aby otrzymać wypłatę świadczenia już od lipca, dokumenty należy złożyć najpóźniej do 31 lipca 2025 roku. Kto się spóźni, zacznie otrzymywać pieniądze dopiero od miesiąca złożenia wniosku – bez wyrównania za lipiec.

Gdzie i jak złożyć wniosek o rentę wdowią?
Wniosek o rentę wdowią można złożyć na trzy sposoby:
- Osobiście: w dowolnej placówce ZUS. Wniosek można złożyć pisemnie lub ustnie do protokołu. Pracownicy ZUS udzielą pomocy w wypełnieniu formularza.
- Pocztą: wysyłając wypełniony formularz na adres właściwej jednostki ZUS.
Formularz wniosku o rentę wdowią nosi nazwę ERWD – Wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Formularz ten jest dostępny na stronie internetowej ZUS oraz w każdej placówce ZUS.
Jakie dokumenty są potrzebne?
Jeśli masz już ustalone prawo do renty rodzinnej oraz do własnego świadczenia (np. emerytury), nie musisz dołączać żadnych dodatkowych dokumentów do wniosku o rentę wdowią. W przypadku, gdy prawo do jednego ze świadczeń jest w trakcie ustalania, należy najpierw złożyć wniosek o to świadczenie, a następnie wniosek o rentę wdowią.
Podczas wizyty w ZUS warto mieć przy sobie:
- Dokument tożsamości (dowód osobisty lub paszport).
- Numer rachunku bankowego, na który ma być wypłacane świadczenie.
Pracownicy ZUS mogą również zapytać o:
- Numer PESEL.
- Datę śmierci współmałżonka.
- Czy do dnia śmierci współmałżonka pozostawaliście we wspólności małżeńskiej.
- Czy obecnie pozostajesz w związku małżeńskim.
Termin składania wniosku
Aby otrzymać rentę wdowią od 1 lipca 2025 roku, wniosek należy złożyć najpóźniej do 31 lipca 2025 roku. Wnioski złożone po tym terminie będą skutkować wypłatą świadczenia od miesiąca złożenia wniosku, bez wyrównania za wcześniejsze miesiące.
Na stronie ZUS dostępna jest ankieta, która pomoże ocenić, czy spełniasz warunki do otrzymania renty wdowiej. Możesz również skorzystać z kalkulatora, który pozwoli oszacować wysokość przysługującego świadczenia.
W przypadku pytań lub wątpliwości, ZUS udostępnia infolinię pod numerem 22 560 16 00, gdzie można uzyskać szczegółowe informacje i pomoc w wypełnieniu wniosku.
Czy renta wdowia się opłaca? Tak – i to znacząco
Zysk dla przeciętnego świadczeniobiorcy to od 200 do 500 zł miesięcznie – w zależności od wysokości obu świadczeń.
Przykład:
- Własna emerytura: 2400 zł
- Renta rodzinna po mężu: 2000 zł
Dotąd: ZUS wypłacał tylko 2400 zł (jedno świadczenie)
Po zmianach: ZUS wypłaci 2400 zł + 300 zł (15% renty) = 2700 zł
Zysk miesięczny: +300 zł
Zysk roczny: +3600 zł
Od 2027 roku, gdy wzrośnie próg z 15 do 25 proc., ta sama osoba otrzymałaby:
- 2400 zł + 500 zł (25% z 2000 zł) = 2900 zł
Zysk miesięczny względem starego systemu: +500 zł
Kto zyska najbardziej?
- Osoby, których dwa świadczenia są zbliżone, bo wtedy 15% z drugiego daje największy procentowy zysk.
- Seniorzy, którzy do tej pory wybierali emeryturę, a renta rodzinna była znacząca.
- Oczywiście osoby, które złożą wniosek do 31 lipca – tylko wtedy ZUS wypłaci świadczenie już za lipiec.
Uwaga – obowiązuje limit
Maksymalna wysokość renty wdowiej nie może przekroczyć 5636,73 zł brutto (czyli trzykrotność najniższej emerytury – 1878,91 zł brutto od marca 2025). Jeśli suma obu świadczeń z dodatkiem 15% przekracza ten próg – nadwyżka jest obcinana.
Warto również wiedzieć, że wniosek o rentę wdowią mogą złożyć również osoby, które dopiero oczekują na przyznanie jednego ze świadczeń. Na przykład seniorzy, którzy pobierają emeryturę i czekają na decyzję w sprawie renty rodzinnej, powinni najpierw upewnić się, że mają już formalnie przyznane oba świadczenia. Dopiero wtedy można złożyć wniosek o rentę wdowią. Jeśli ktoś ma prawo tylko do jednego świadczenia, musi najpierw złożyć wniosek o drugie.
Nowe przepisy oznaczają realną poprawę sytuacji finansowej dla tysięcy wdów i wdowców. Ale czas na działanie jest ograniczony. Kto nie zdąży do końca lipca – straci pierwszą wypłatę.
Źródła:
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych – www.zus.pl
- Formularz ERWD: Link
- Informacje o składaniu wniosku: Link
- Obsługa wniosków o wypłatę świadczeń: Link