Czy w czasie tornada można się uratować w wannie? Ekspert nie ma wątpliwości: w Polsce łazienka, a zwłaszcza wanna, może uratować życie.
Choć nie grozi nam na razie „polska aleja tornad”, to sezon niebezpiecznych zjawisk pogodowych w Polsce staje się coraz bardziej wyraźny i gwałtowny – ostrzega dr Kamil Leziak, klimatolog z Uniwersytetu Warszawskiego.
Dlaczego trąby powietrzne w Polsce stają się coraz groźniejsze?
Zdaniem klimatologa, choć liczba trąb powietrznych nie rośnie drastycznie, ich siła i intensywność wyraźnie się zwiększyły. To efekt zmian klimatu i globalnego ocieplenia.
– Wyższa temperatura powietrza powoduje silniejsze nagrzewanie podłoża, co sprzyja tworzeniu się superkomórek burzowych, zdolnych do generowania tornad – tłumaczy dr Leziak.
Trąba powietrzna w Polsce 2025 to już nie tylko teoretyczne zagrożenie. Wzrost liczby silnych burz i lokalnych nawałnic może prowadzić do coraz częstszych i groźniejszych zjawisk tego typu.
Czy w Polsce powstanie „aleja tornad”? Ekspert rozwiewa wątpliwości
– W Polsce nie wyznacza się stref stałego występowania tornad, jak w USA
– zaznacza klimatolog. Problemem pozostaje brak skutecznego systemu monitorowania trąb powietrznych. Obecnie zdarzenia te są dokumentowane głównie przez świadków i nie są systematycznie analizowane.
Choć Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) rozbudowuje sieć radarową, to – jak mówi ekspert – potrzeba jeszcze większych inwestycji. System ostrzegania przed trąbami powietrznymi w Polsce wymaga modernizacji.
Gdzie się schronić w czasie trąby powietrznej? Wanna może uratować życie
Najbezpieczniejsze miejsca podczas trąby powietrznej to:
- murowane pomieszczenia bez okien, np. łazienka,
- wanna, która może chronić przed odłamkami,
- piwnice lub schrony – zwłaszcza w budynkach drewnianych.
– Wanna to jedno z najbezpieczniejszych miejsc w czasie tornada, szczególnie w budynkach bez schronów
– przypomina dr Leziak.. Dla osób mieszkających w domach drewnianych, podobnych do tych w USA, warto rozważyć budowę schronu lub wzmocnienie jednego z pomieszczeń.
Zagrożenia przy burzach: opady nawalne, powodzie błyskawiczne i odłamki
Oprócz wiatru i trąb powietrznych, coraz większym zagrożeniem są:
- opady nawalne – czyli intensywne deszcze zalewające miasta,
- powodzie błyskawiczne, szczególnie w zabetonowanych aglomeracjach,
- porwane przez wiatr odłamki, które mogą osiągać prędkość do 200 km/h.
W miastach nieprzepuszczalne nawierzchnie, jak asfalt i beton, przyczyniają się do zalewania tuneli, parkingów i piwnic. Ekspert apeluje o stosowanie rozwiązań takich jak grodzie wodoszczelne, które chronią infrastrukturę – np. warszawskie metro.
– Zielona infrastruktura miejska pomaga łagodzić skutki zmian klimatu, Zielone miasta są lepiej przygotowane na ekstremalne zjawiska pogodowe.
– zaznacza klimatolog i dodaje, że sezon burzowy w Polsce może potrwać pół roku:
– Od maja do października możemy spodziewać się coraz częstszych i silniejszych zjawisk pogodowych
Jeśli ocieplenie klimatu będzie postępować, musimy przygotować się na pół roku groźnych zjawisk pogodowych: burz, ulew, tornad i pożarów.
Gdzie i kiedy występowały trąby powietrzne w Polsce w ostatnich latach?
Na podstawie danych z ESWD, Łowcy Burz:
- Bory Tucholskie (Pomorze, 2012 i 2018) – tragiczne tornada; w 2012 roku 1 ofiara śmiertelna, 10 rannych.
- Południowa Polska (2019) – seria 13 trąb, w tym silne F2‑F3, m.in. przy Lublinie, Radomiu i Poznaniu.
- Ustronie Morskie (2020) – tornado zniszczyło domki letniskowe, 6 osób rannych.
- Tereszpol‑Zygmunty (2021) – tornado F2 uszkodziło kilkanaście dachów.
- Koniuszowa i Librantowa (2021) – F2/F1, uszkodzenia budynków, 1 osoba ranna.
- Outbreak (17 lutego 2022) – 24 trąby w centralnej Polsce; w Krakowie 2 ofiary śmiertelne, 5 rannych.
- Piotrowice (2023) – trąba uszkodziła dach przychodni i powaliła drzewa.
Dane z Łowcy Burz wskazują, że w latach 2010–2023 w Polsce wystąpiło co najmniej 226 tornad, z czego 109 w ostatniej dekadzie. Najwięcej przypadków zanotowano w latach 2019–2021.
