Własne technologie atomowe – ta wizja wydaje się być zaskakująco realna
W obliczu globalnych wyzwań związanych z transformacją energetyczną, Polska stawia na rozwój innowacyjnych technologii jądrowych. Jednym z najbardziej obiecujących projektów jest reaktor wysokotemperaturowy HTGR-POLA (High-Temperature Gas-cooled Reactor), rozwijany przez Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) we współpracy z Japońską Agencją Energii Atomowej (JAEA). Jego celem jest dostarczenie czystej, niezawodnej energii i ciepła dla przemysłu oraz systemów ciepłowniczych, co jest kluczowym elementem strategii dekarbonizacji kraju.
Profesor Krzysztof Kurek, dyrektor NCBJ, podkreśla: „Polska nie może pozwolić sobie na dalsze opóźnienia w rozwoju energetyki jądrowej. HTGR to przyszłość, która pozwoli nam uniezależnić się od paliw kopalnych i zabezpieczyć potrzeby przemysłu.” (źródło: NCBJ)

Czym HTGR różni się od tradycyjnych reaktorów?
Reaktory HTGR różnią się od klasycznych jednostek jądrowych, takich jak reaktory ciśnieniowe PWR i BWR, zarówno pod względem konstrukcji, jak i możliwości zastosowania. W odróżnieniu od nich, HTGR może osiągać temperatury powyżej 900°C, co otwiera przed nim zupełnie nowe perspektywy wykorzystania.
Dr Józef Sobolewski, ekspert ds. energetyki jądrowej, zauważa: „HTGR jest znacznie bardziej elastyczny niż klasyczne reaktory. Nie tylko produkuje energię elektryczną, ale przede wszystkim dostarcza wysokotemperaturową parę dla przemysłu chemicznego i petrochemicznego.” (źródło: Senat RP)
Koszty budowy i eksploatacji
Reaktory HTGR charakteryzują się uproszczoną konstrukcją systemów bezpieczeństwa dzięki wrodzonym cechom bezpieczeństwa, co może prowadzić do obniżenia kosztów budowy w porównaniu z reaktorami PWR i BWR. Jak wskazuje Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ), naturalne bezpieczeństwo reaktorów HTGR znacznie zmniejsza koszty budowy, gdyż systemy bezpieczeństwa są tańsze niż w reaktorach PWR i BWR.
Ponadto, w analizie przedstawionej przez Zespół ds. analizy i przygotowania warunków do wdrożenia wysokotemperaturowych reaktorów jądrowych, oszacowano koszt projektowania i licencjonowania reaktora HTGR na 500 mln zł, a budowy pierwszego reaktora o mocy 165 MWt na 2 mld zł netto.
Reaktory HTGR oferują więc potencjalne korzyści w zakresie niższych kosztów budowy i eksploatacji dzięki uproszczonym systemom bezpieczeństwa oraz możliwości szybszej realizacji inwestycji w porównaniu z reaktorami wysokociśnieniowymi.
Gospodarka potrzebuje atomu
Polska posiada jedne z największych w Europie scentralizowanych systemów ciepłowniczych, które od dziesięcioleci opierają się na węglu. HTGR-POLA może stać się kluczowym elementem przejścia na bezemisyjne źródła energii i zapewnić stabilne dostawy ciepła dla miast oraz przemysłu.
Dr Andrzej Strupczewski z NCBJ tłumaczy: „Wykorzystanie HTGR w Polsce jest uzasadnione nie tylko ekonomicznie, ale także technologicznie. Mamy dobrze rozwinięte systemy ciepłownicze, które idealnie nadają się do integracji z tym typem reaktorów.” (źródło: Energetyka24)
Czy Polska jest gotowa na wdrożenie HTGR-POLA?
Choć Polska posiada silne zaplecze naukowe i przemysłowe, pełna realizacja projektu wymaga transferu technologii i międzynarodowej współpracy. Kluczowym partnerem jest Japonia, która od lat rozwija technologię HTGR, a jej reaktor HTTR jest jednym z najbardziej zaawansowanych tego typu systemów na świecie.
W ramach współpracy:
- JAEA udostępnia Polsce swoją wiedzę i doświadczenie w zakresie projektowania i eksploatacji reaktorów wysokotemperaturowych.
- Polscy inżynierowie i naukowcy są szkoleni w Japonii, aby zdobyć praktyczne umiejętności w obsłudze tej technologii.
- Wspólnie prowadzone są badania nad paliwem jądrowym i materiałami odpornymi na ekstremalne warunki pracy.
HTGR-POLA – krok ku przyszłości
Projekt HTGR-POLA to przełomowa inicjatywa, która może zmienić oblicze polskiej energetyki. Nie tylko dostarczy czystego ciepła i energii, ale także umożliwi produkcję wodoru, który może stać się kluczowym elementem zielonej gospodarki.
Jak zauważa dr Tomasz Stępień, ekspert ds. energetyki jądrowej: „HTGR to nie tylko reaktor – to kompleksowe rozwiązanie dla przemysłu, które może zrewolucjonizować sposób, w jaki myślimy o energii jądrowej.” (źródło: Money.pl)
Dzięki współpracy z Japonią oraz wykorzystaniu potencjału krajowego sektora naukowego i przemysłowego, Polska ma szansę stworzyć własną technologię reaktorów atomowych. Co zaskakujące, ta wizja wydaje się być bardzo realna. To inwestycja w przyszłość, która może przynieść korzyści zarówno gospodarce, jak i środowisku naturalnemu.