Nawet młode osoby mogą odczuć negatywne skutki niezdrowej diety – naukowcy ostrzegają przed konsekwencjami dla pamięci i funkcji poznawczych.
Dieta bogata w tłuszcze i cukry – zwłaszcza nasycone tłuszcze i cukry proste – może znacząco upośledzać zdolności poznawcze, w tym pamięć przestrzenną. Do takich wniosków doszli naukowcy z University of Sydney na podstawie badań opublikowanych w „International Journal of Obesity”. Eksperyment przeprowadzony na grupie młodych dorosłych wykazał wyraźny związek między nawykami żywieniowymi a sprawnością mózgu.
Zła dieta a zdolności poznawcze: dowody z australijskiego badania
Niezdrowa dieta bogata w tłuszcze, zwłaszcza nasycone, oraz w cukry – szczególnie te proste, stosowane do słodzenia pokarmów – pogarsza zdolności poznawcze, w tym pamięć przestrzenną. Tak wynika z badania, które publikuje pismo „International Journal of Obesity”.
Naukowcy z University of Sydney (Australia) objęli badaniami 55 studentów uniwersytetu w wieku od 18 do 38 lat. Każdy z nich wypełniał kwestionariusz na temat spożycia pokarmów bogatych w cukry i tłuszcze. Wszyscy wykonali test na pamięć roboczą (rodzaj pamięci krótkotrwałej potrzebnej do wykonywania skomplikowanych zadań poznawczych), polegający na przypominaniu sobie liczb. Obliczono również ich wskaźnik masy ciała (BMI).
Pamięć przestrzenna na celowniku: test w wirtualnym labiryncie
Ponadto, wszyscy uczestnicy przeszli testy sprawdzające pamięć przestrzenną i zdolność nawigacji przestrzennej. W tym celu badani musieli przemieszczać się w labiryncie w wirtualnej rzeczywistości i sześciokrotnie zlokalizować w nim skrzynię ze skarbem. Labirynt był otoczony różnymi punktami orientacyjnymi, które uczestnicy mogli wykorzystać do zapamiętywania swojej trasy. Zarówno punkt startowy, jak i lokalizacja skrzyni ze skarbem pozostawały za każdym razem niezmienne.
Gdy badani znaleźli skrzynię przed upływem 4 minut, mogli rozpocząć kolejną z sześciu prób jej poszukiwania. W sytuacji, gdy nie udało im się znaleźć skarbu w ciągu 4 minut, „przenoszono” ich do miejsca, w którym leżał i dawano 10 sekund na zapoznanie się z tą lokalizacją przed rozpoczęciem kolejnej próby.
W siódmej próbie usuwano skrzynię ze skarbem z wirtualnego labiryntu, ale uczestnicy badania mieli znaleźć i oznaczyć poprzednią jej lokalizację wyłącznie z pamięci. Okazało się, że ci, których dieta była uboższa w tłuszcze i cukry, byli w stanie wskazać miejsce z większą dokładnością niż osoby, które tłuste i słodkie pokarmy jadały kilka razy w tygodniu.
Hipokamp, dieta i przyszłość naszej pamięci
„Po uwzględnieniu w analizie wyników testu na pamięć roboczą oraz BMI, spożycie cukru i tłuszczu przez uczestników było wiarygodnym wskaźnikiem wyników uzyskanych w ostatnim, siódmym teście”
– skomentował współautor badania dr Dominic Tran.
Jego zdaniem wyniki te potwierdzają, jak ważne są dobre wybory żywieniowe dla utrzymania prawidłowych funkcji mózgu.
„Wiemy od dawna, że spożywanie zbyt dużych ilości rafinowanego cukru i tłuszczów nasyconych zwiększa ryzyko otyłości, chorób metabolicznych i układu sercowo-naczyniowego, jak również niektórych nowotworów. Wiemy również, że te niezdrowe nawyki żywieniowe przyspieszają związany z wiekiem spadek sprawności umysłowej u osób w średnim i starszym wieku”
– wyjaśnił badacz.
Dr Tran zastrzegł, że badana grupa studentów nie jest reprezentatywna dla szerszej populacji.
“To badanie dostarcza dowodów, że dieta jest ważna dla zdrowia mózgu we wczesnej dorosłości, okresie, gdy zdolności poznawcze są z reguły nienaruszone”
– podkreślił.
Jego zdaniem wyniki tych badań można jednak rozpatrywać w kontekście innych grup wiekowych.
„Uczestnicy naszego badania prawdopodobnie byli nieco zdrowsi niż osoby w ogólnej populacji i sadzimy, że gdyby badana grupa była bardziej reprezentatywna dla społeczeństwa, to okazałoby się, że wpływ diety na pamięć przestrzenną byłby jeszcze bardziej widoczny”
– podkreślił dr Tran.
Naukowcy przypominają, że jedną z głównych struktur mózgu odpowiedzialnych za nawigację przestrzenną jest hipokamp. Odgrywa on również ważną rolę w powstawaniu pamięci długotrwałej. Dlatego negatywny wpływ tłustej i słodkiej diety obserwowany w badaniu może dotyczyć jedynie tej struktury, a nie całego mózgu, spekulują.
„Dobra wiadomość jest taka, że – jak sądzimy – można to łatwo odwrócić. Zmiany w diecie mogą poprawić zdrowie hipokampa i jednocześnie naszą zdolność do nawigowania w otoczeniu, np. wówczas, gdy poznajemy nowe miasto czy nową drogę do domu”
– podsumował dr Tran.
Źródło: Nauka w Polsce
