114 organizacji i aktywistów obywatelskich stanowczo sprzeciwia się planom wprowadzenia religii do szkół publicznych w Czarnogórze. Podkreślają, że to naruszenie konstytucji i zasady świeckości państwa. Rada ds. edukacji parlamentu ma wkrótce rozpatrzyć petycję, którą podpisało już ponad 6 tys. osób.
W Czarnogórze trwa coraz gorętsza debata na temat religii w systemie edukacyjnym. Petycja postulująca wprowadzenie nauczania religii w szkołach podstawowych i średnich, zebrała wymagane 6 tysięcy podpisów obywateli. Teraz czarnogórski parlament musi się nią zająć. Komisja ds. Edukacji, Nauki, Kultury i Sportu zapowiedziała, że nastąpi to w połowie kwietnia.
W odpowiedzi na tę inicjatywę aż 114 organizacji pozarządowych oraz dziewięciu aktywistów wystosowało wspólne oświadczenie, w którym sprzeciwiają się wprowadzeniu religii do szkół. Wskazują, że byłoby to sprzeczne z konstytucyjnym rozdziałem Kościoła od państwa oraz z Ogólnym Prawem o Edukacji, które w artykule 5. zabrania nauczania religii w publicznych instytucjach oświatowych.
„Szkoły powinny uczyć dzieci, jak myśleć, a nie co myśleć. Nauczanie religii opiera się na dogmatach, które z definicji nie dopuszczają wątpliwości – a to zaprzecza podstawowej funkcji edukacji”
– napisano w oświadczeniu opublikowanym przez portal Vijesti.me.
Organizacje pozarządowe zwracają uwagę, że nauczanie religii może prowadzić do podziałów wśród dzieci i młodzieży, szczególnie w zróżnicowanym religijnie społeczeństwie Czarnogóry. Wskazują, że zamiast religii państwo powinno wspierać edukację obywatelską, etykę, tolerancję i krytyczne myślenie.
„Edukacja publiczna musi pozostać świecka. Tylko wtedy zapewnimy równy dostęp do wiedzy i szacunek wobec różnorodności przekonań wszystkich obywateli”
– komentował jeden z aktywistów obywatelskich, cytowany przez Vijesti.me.
Z drugiej strony, inicjatorzy petycji domagają się fakultatywnego wprowadzenia lekcji religii – czyli takich, na które uczniowie uczęszczaliby dobrowolnie, za zgodą rodziców. Wśród zwolenników znajduje się Serbski Kościół Prawosławny, który od lat zabiega o obecność religii w szkołach.
Rządowe instytucje przypominają jednak, że elementy edukacji religijnej są już obecne w programie szkolnym – w postaci kursu „historia religii”, dostępnego w dziewiątej klasie podstawówki i w szkole średniej. Zdaniem przeciwników zmian, to wystarczająca forma poruszania tej tematyki w świeckim systemie edukacji.
Minister Edukacji, Nauki i Innowacji Anđela Jakšić-Stojanović odniosła się do inicjatywy z rezerwą:
„Nie widzimy ani pedagogicznego, ani społecznego uzasadnienia dla wprowadzenia religii do szkół. Obecny model działa dobrze i nie wymaga zmian”
– powiedziała minister, cytowana przez Vijesti.me.
Mimo kontrowersji, rozpatrzenie petycji przez parlamentarną komisję odbędzie się – najpewniej jeszcze w kwietniu. Organizacje społeczne już teraz zapowiadają, że będą kontynuować kampanię informacyjną na rzecz obrony świeckości szkoły.
Źródła:
- Vijesti.me (ENG) 114 NGOs and nine activists are against religious education in schools
- Vijesti.me (ENG) More than 90 NGOs and civic activists: Education must remain secular
