Europa zmaga się z kolejną, rekordową falą upałów. Temperatura sięgająca nawet 46°C powoduje zgony, pożary, ewakuacje tysięcy osób i zakłócenia w funkcjonowaniu miast. Od Francji po Turcję kraje ogłaszają czerwone alerty, a naukowcy ostrzegają: ekstremalne zjawiska będą coraz częstsze.
21 włoskich miast na najwyższym poziomie alarmowym
We Włoszech ogłoszono czerwony alert w 21 miastach, w tym w Rzymie, Mediolanie i Wenecji. W regionie Lombardii oraz Emilii-Romanii zakazano pracy na zewnątrz w godzinach 12:30–16:00. W samej Toskanii liczba zgłoszeń na pogotowie zwiększyła się o 20%. W Bolonii zmarł 47-letni pracownik budowy, a w pobliżu Turynu utonął 70-letni mężczyzna podczas nagłych powodzi.
Władze apelują do turystów o unikanie przebywania na otwartym słońcu w południe. Lokalne punkty informacji turystycznej rozdają bezpłatnie wodę i udostępniają listy klimatyzowanych obiektów, w których można przeczekać największe upały. W hotelach czasowo wprowadzono dodatkowe przerwy techniczne dla personelu, aby ograniczyć ryzyko udarów cieplnych.
Hiszpania i Portugalia biją rekordy czerwca
W El Granado w Andaluzji odnotowano 46°C, co stanowi najwyższą czerwcową temperaturę w historii Hiszpanii. Dzień wcześniej rekord pobito także w Mora w Portugalii (46,6°C). W wielu miastach Hiszpanii temperatura w nocy nie spadała poniżej 27°C, co znacząco utrudnia funkcjonowanie. Agencja meteorologiczna AEMET przewiduje chwilowe ochłodzenie dopiero po 3 lipca.
Władze miejskie w Sewilli i Kordobie wprowadziły alerty dla mieszkańców i turystów, a przewodnicy wycieczek zmienili godziny rozpoczęcia zwiedzania. Lokalne służby medyczne odnotowały wzrost liczby interwencji związanych z odwodnieniem i omdleniami. W centrach historycznych rozstawiono namioty zacienione i zraszacze wodne.
Francja zamyka wieżę Eiffla i szkoły
We Francji 16 regionów, w tym Île-de-France, objęto czerwonym alertem. W Paryżu zamknięto szczyt wieży Eiffla z powodu niebezpiecznego nasłonecznienia. Ministerstwo Edukacji zawiesiło zajęcia w ponad 1350 szkołach. W wielu miastach odnotowano najwyższe temperatury czerwca w historii pomiarów.
Minister klimatu Agnès Pannier-Runacher nazwała sytuację „bezprecedensową” i wezwała do szybkiego wdrożenia lokalnych planów ochrony ludności.
„To już nie jest ostrzeżenie – to jest rzeczywistość zmiany klimatu”
– stwierdziła podczas konferencji prasowej w Paryżu.
Na południu Francji, zwłaszcza na Lazurowym Wybrzeżu, niektóre kąpieliska zostały zamknięte z powodu zbyt wysokiej temperatury wody. Lokalne media informują o mniejszym napływie turystów popołudniami i przepełnionych muzeach oraz centrach handlowych, które oferują klimatyzację.
Grecja i Turcja walczą z pożarami
W Grecji temperatura od kilku dni utrzymuje się w granicach 38–40°C. Pożary wybuchły m.in. w okolicach Aten i w nadmorskiej Palaii Fokaii. Władze ewakuowały kilkaset osób z domów letniskowych. Według dziennika „Kathimerini”, grecka straż pożarna podkreśliła, że wiele ognisk pojawia się w trudnodostępnych obszarach, co utrudnia akcję gaśniczą.
W Turcji z powodu ognia ewakuowano ponad 50 tys. osób z prowincji Izmir, Bilecik, Manisa i Hatay. Minister leśnictwa Ibrahim Yumakli poinformował, że służby interweniowały w 263 ogniskach pożarowych w ciągu zaledwie trzech dni.
„Walka trwa dzień i noc. Mamy wsparcie lotnicze, ale trudne warunki wietrzne sprawiają, że sytuacja jest dynamiczna”
– mówił Yumakli cytowany przez TRT Haber.
Skutki gospodarcze i ekologiczne
Upały powodują nie tylko zagrożenia dla zdrowia, ale także zaburzenia w transporcie i rolnictwie. W Niemczech, gdzie temperatura sięga 37°C, niski poziom Renu zmusił armatorów do ograniczenia ładunków, co podnosi koszty logistyki. Media branżowe podają, że przewoźnicy zredukowali masę ładunkową na kluczowych trasach.
W Adriatyku pojawiły się inwazyjne gatunki ryb, w tym jadowite skrzydlice. Na terenach Alp notuje się przyspieszone topnienie lodowców. Włosi zgłaszają zwiększoną liczbę osunięć skalnych i zamykają niektóre wysokogórskie szlaki. Lokalne parki narodowe informują o ograniczeniach dostępu do szlaków powyżej 2000 m n.p.m.
Upał w Wielkiej Brytanii i na Bałkanach
W Wielkiej Brytanii rekordy czerwcowe padły m.in. na lotnisku Heathrow (33,1°C) oraz podczas otwarcia Wimbledonu (32,9°C) – najgorętszego dnia w historii turnieju. Organizatorzy zapewnili dodatkowe strefy cienia i punkty z wodą. W Czarnogórze i Bośni pożary zagrażają obszarom chronionym, a w Serbii i Albanii dochodzi do przerw w dostawach prądu z powodu przeciążenia sieci.
Apel ONZ i prognozy naukowców
Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka Volker Türk ostrzegł, że zmiana klimatu zagraża prawu do życia i zdrowia. „Rosnące temperatury, powodzie i pożary zagrażają podstawowym prawom człowieka” – powiedział na forum Rady Praw Człowieka.
Eksperci IPCC przypominają, że fale upałów będą coraz częstsze i silniejsze w wyniku emisji gazów cieplarnianych. Prof. Richard Allan z University of Reading zaznacza, że „coraz cieplejsza atmosfera bardziej wysusza glebę, co prowadzi do jeszcze silniejszych fal upałów”.
Czerwiec i początek lipca 2025 przynoszą Europie jedno z najpoważniejszych wyzwań klimatycznych w ostatnich latach. Skutki fali upałów są widoczne we wszystkich sektorach: od zdrowia publicznego, przez edukację, po gospodarkę i środowisko. Kraje Unii Europejskiej podejmują awaryjne działania, ale eksperci wskazują, że bez redukcji emisji gazów cieplarnianych takie zjawiska będą normą.
Źródła:
- El País – La AEMET pone cifras a la ola de calor: el domingo se batieron 9 récords de temperatura en España
- Le Monde – Canicule : Paris et quinze autres départements en alerte rouge
- La Repubblica – Caldo record in Italia: 21 città da bollino rosso
- France24 – France places 16 regions on red alert as heatwave breaks records
- Kathimerini – Wildfires rage near Athens as Greece endures searing heatwave
- TRT Haber – İzmir’de yangın: 50 binden fazla kişi tahliye edildi
- UN HRC / IPCC – Oficjalne wypowiedzi i dokumenty (2025)
